Bazı Yerli ve Yabancı Üzüm Çeşitlerinde Sürgünlerin Kesme Kuvveti ve Enerjisinin Belirlenmesi

Bu calismada, bag cubuklarinin kesme islerinde kullanilabilecek bir makinanin tasariminda temel parametreler olan kesme kuvveti, kesme gerilmesi ve enerji gereksiniminin belirlenmesi amaclanmistir. Bu amac dogrultusunda 8 farkli uzum cesidi icin surgun capina ve neme bagli olarak kesme ozelliklerinin degisimi incelenmis ve istatiski olarak degerlendirilmistir. Deneylerde kullanilan asmalarin surgunleri Diyarbakir ilindeki saraplik uzum ureten ureticilere ait baglardan temin edilmistir. Surgunlerin kesme ozelliklerinin belirlenmesinde, Llyod LRX plus, 5000 N kapasiteli biyolojik malzeme test cihazi kullanilmistir. Elde edilen sonuclara gore, bitkinin kesme ozelliklerinin surgun kesit alaniyla dogrudan iliskili oldugunu gozlenmistir. Kesilen surgunlerin caplarinin ayni olsa bile kesme ozellikleri bakimindan cesitler arasinda onemli farkliliklar ortaya cikmistir. Capa bagli olarak elde edilen maksimum kesilme kuvveti degerleri yabanci uzum cesitlerinde elde edilirken, en dusuk degerler ise yerli saraplik uzum cesitlerinde saptanmistir. Yabanci cesitler icin elde edilen en yuksek kesme degerleri ise sirasiyla Cabernet Franc, Shiraz, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Merlot ve Tannat cesidinde elde edilmistir. Arastirma sonuclarina gore maksimum kesme kuvveti 2084 N ve kesme enerjisi 662 Ncm olarak  % 42 Nem iceriginde, 10 mm surgun capinda Cabernet Franc cesidinde bulunurken, ayni surgun capinda en dusuk kesme kuvveti 1595 N ve kesme enerjisi 531 Ncm olarak Tannat cesidinde elde edilmistir. Dolaysiyla bir budama veya kesme makinasinin tasariminda ve imalatinda cesitlerin bu kesme ozellikleri onemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, budama ve benzeri kesme islerinde kullanilacak bir makina tasariminda mutlaka uzum cesidinin kesme ozellikleri dikkate alinmalidir. Bu da makina imalatcilarinin bir yandan daha modern budama makinalarinin imalatinin yapilmasina yapmasina olanak saglayacaktir.