Over oude wijn in nieuwe zakken: van haardtoelage tot sociaal-pedagogische toelage

In dit artikel belicht ik de historiek van de sociaal-pedagogische toelage (spt). Medio jaren 1970 werd immers een maatregel doorgevoerd die voorzag in een geldelijke vergoeding voor de ouder die 'thuisopvoedingsarbeid' verrichtte. De spt bleek echter een doodgeboren kind, tot grote opluchting van de (linkse) vrouwenbeweging die de premie beschouwde als een flinke stap terug in het emancipatieproces. Recentelijk werden echter opnieuw voorstellen gelanceerd om ouders die hun job opzeggen om zorgarbeid in het gezin te verrichten, een vervangingsinkomen te geven. De huidige actieve welvaartsstaat blijkt immers te kampen met eenfalende capaciteit om de behoefte aan zorg voor het inactieve deel van de bevolking op te vangen. De vorige minister van Welzijn Mieke Vogels (Agalev) meende dat het vermogen van de overheid om zorgarbeid uit handen van het gezin te nemen grenzen kent, zowel op budgettair als op ethisch vlak. Als pleitbezorgster van de (herwaardering van de thuisverzorging voerde zij een inkomenscompensatie in voor werknemers die een ongeneeslijk ziek familielid verzorgen. De minister speelde ook met het idee om deze regeling uit te breiden tot ouders die ervoor kiezen zich voltijds aan de opvoeding van hun kinderen te wijden. Het huidige tijdskredietsysteem dat in de plaats kwam van het vroegere stelsel van loopbaanonderbreking, laat dit eigenlijk reeds toe voor een bepaalde periode. Ook de sp.a is het idee van een opvoedersvergoeding genegen. De vorige sp.a-minister van Begroting, Maatschappelijke Integratie en Sociale Economie, Johan Vande Lanotte, stelde in januari 2003 voorom een ouderschapsvergoeding voor een periode van zes maanden in te voeren.