Fındıkta Çotanak Dökümü ile Bitki ve Meyve Özellikleri Arasındaki İlişkiler-İlk Sonuçlar

Bu calisma 2018 yilinda Ordu ili Golkoy ilcesinde ‘Cakildak’ findik cesidine ait bir uretici bahcesinde yurutulmustur. Calismada cesidinde cotanak dokumu ile bitki ve meyve ozellikleri arasindaki iliskilere ait ilk sonuclarin belirlenmesi amaclanmistir. Calisma tesaduf parselleri deneme desenine gore 3 tekerrurlu ve her tekerrurde 3 ocak olacak sekilde planlanmistir. Her tekerrurdeki 25 Mayis, 25 Haziran, 25 Temmuz ile hasat tarihinde (18 Agustos) cotanaklar sayilmis ve buna gore cotanak dokum oranlari belirlenmistir. Hasat doneminde belirlenen bitki ve meyve ozellikleri ile cotanak dokumleri arasinda yapilan korelasyon analizi sonucunda, 1. donemdeki (25 Mayis-25 Haziran) dokum orani ile 2. donemdeki (25 Mayis-25 Temmuz) dokum orani, 2. donemdeki ile de toplam dokum (25 Mayis-18 Agustos) orani arasinda pozitif onemli, 1. ve 2. donemdeki dokum oranlari ile saglam meyve orani arasinda negatif ve onemli iliskiler cikmistir. 1. donemdeki dokumlerin artisiyla kabuklu kucuk meyve oraninin arttigi, 1. ve 2. donemdeki dokumlerin artisiyla bos meyve oraninin arttigi belirlenmistir. Dal verimi ile verim etkinligi uzerine 1. ve 2. donem cotanak dokumleri negatif yonde onemli etki etmistir. 2. donemdeki dokumler ile kabuklu meyve agirligi, kabuklu meyve iriligi, kabuk kalinligi, ic meyve agirligi ve ic meyve iriligi arasinda negatif onemli iliskiler cikmistir. 1. donem dokumleri bu ozelliklerden sadece kabuklu meyve iriligini, toplam dokum orani ise ic meyve iriligini negatif yonde ve kusurlu ic oranini da pozitif yonde etkilemistir. Toplam meyve sayisina butun dokumler olumsuz etki yaparken, hasattaki cotanak sayisina 2. donemdeki ve toplamdaki dokumler olumsuz etki yapmistir. Temel bilesen analizi sonucunda, 28 degiskenin 6 temel bilesen ile ozetlendigi ve bu 6 temel bilesenin toplam varyasyonu aciklama oraninin %72.115 oldugu belirlenmistir. Birinci temel bilesenle dal verimi, toplam meyve sayisi, dal verimi etkinligi, ic meyve iriligi, kabuklu meyve iriligi, hasattaki cotanak sayisi, kabuklu meyve agirligi ve ic meyve agirligi arasindaki iliskilerin yuksek ve pozitif yonde oldugu; 2. cotanak dokum orani, 1. cotanak dokum orani ve bos meyve orani arasindaki iliskilerin yuksek ve negatif yonde oldugu belirlenmistir.