Kırmızı Gelincik (Fam: Papaveraceae, Glaucium grandiflorum Boiss.&Huet var. grandiflorum) Bitkisinin Farklı Özütlerinin Besin Elementi İçeriğinin ve In Vitro Antiproliferatif Etkilerinin Değerlendirilmesi

Gelincik, ismini verdigi Papaveraceae yani Gelincikgiller familyasindan, tum dunyada genis yayilma alanina sahip olan tek yillik bir bitki turudur. Gelincik bitkisinin yesil yapraklari kavrularak veya salata olarak tuketilir. Ayrica, halk ilaci olarak da kullanimi yaygindir. Halk arasinda sari renkli olanlarinin cesitli iltihabik hastaliklara iyi geldigine inanilirken, kirmizi renkli olanlarinin kuvvetli antioksidan ve antikanserojen oldugu dusunulmektedir. Bu calismada, ulkemizde yayilis gosteren ve halk arasinda tibbi amacli olarak cesitli hastaliklarin tedavisinde kullanildigi bilinen kirmizi gelincik (Glaucium grandiflorum Boiss.&Huet var. grandiflorum) bitkisinin besin elementleri konsantrasyonlarinin, su ve etanol ekstraktlarinin antikanser, antioksidan ve antimikrobiyal etkilerinin belirlenmesi amaclanmistir. Arastirmada, sitotoksik etkileri, meme kanseri hucre hatti (MCF-7) kullanilarak degerlendirilmis ve saglikli hucreler uzerindeki etkileri insan epiteliyal hucreleri (HUVEC) kullanilarak karsilastirilmistir. Hucre proliferasyon testleri XTT kiti kullanilarak, 450-500 nm de spektrofotometrik olarak belirlenmistir. Arastirma bulgulari besin elementleri konsantrasyonlari bakimindan degerlendirildiginde, Gelincik bitkisinin %3.25 N, %0.110 P,%2.13 K, %0.44 Ca, %0.10 Mg, 205.9 mg/kg Fe, 21.1 mg/kg Zn, 22.7 mg/kg Mn ve 6.1 mg/kg Cu konsantrasyonlarina sahip oldugu belirlenmistir. Ayrica, insan saglikli epitelyal hucreleri uzerinde antiproliferatif etkileri gozlenmemistir. MCF-7 hucreleri uzerinde orta dereceli hucre buyumesini durdurucu etkileri belirlenmistir. Diger taraftan, hucre icinde antioksidan aktivitelerinin bulundugu Total antioksidan (TAS), total oksidan (TOS) testleriyle belirlenmistir.  Antimikrobiyal etkinlikleri de cesitli gram pozitif, gram negatif ve mantar susu uzerinde MIC degerlerinin bulunmasiyla ortaya konulmustur. Zayif duzeyde antimikrobiyal etkinlikleri belirlenmistir.