De invloed van vestiging en vertrek op de groei van het aantal huishoudens

De groei en krimp van gemeenten hangt voor een belangrijk deel af van de balans tussen vestiging en vertrek. Wanneer veel jongeren van kleine naar grote gemeenten verhuizen draagt dat bij aan groei in grote gemeenten, terwijl dat in kleine gemeenten tot krimp kan leiden. Daartegenover heeft het vertrek van gezinnen van grote naar kleinere gemeenten het omgekeerde effect. In de toekomst zal de bevolking in grotere gemeenten flink blijven groeien als de tendens van jongeren om naar de grote stad te verhuizen zich onverminderd zal voortzetten of als gezinnen meer dan vroeger in de grote stad blijven wonen. Hoewel meer vestiging en minder vertrek elkaar qua aantallen compenseren, betekent dit niet dat de aantallen tegen elkaar kunnen worden weggestreept. Ze hebben immers een verschillend effect op de toekomstige leeftijdssamenstelling van de bevolking, op de huishoudensgrootte en daarmee op de woningbehoefte. Veel instroom van jongeren leidt tot een jonge bevolking met een groot aandeel eenpersoonshuishoudens, zeker wanneer veel gezinnen vertrekken. Daarentegen zal een toenemende neiging van gezinnen om in de stad te blijven tot een groei leiden van zowel het aantal kinderen als van het aantal mensen van middelbare leeftijd en een toenemende behoefte aan woningen voor gezinnen. En als mensen ook op oudere leeftijd in de stad blijven, kan dit tot een forse vergrijzing in de grote gemeenten leiden, terwijl die nu een relatief jonge bevolking hebben. Kortom, als de vestigers duidelijk verschillen van de vertrekkers maakt het voor de toekomstige bevolkingsontwikkeling van gemeenten een groot verschil of een stijging in het totale vestigingssaldo wordt veroorzaakt door een stijging in het aantal vestigers of een daling in het aantal vertrekkers.