ANTALYA’DA AİLE SAĞLIĞI MERKEZİNE BAŞVURAN KADINLARIN AİLEDE KADINA YÖNELİK FİZİKSEL ŞİDDETE İLİŞKİN TUTUMLARI

Giris ve Amac: Ailede kadina yonelik siddet evrensel bir halk sagligi sorunudur. Dunya genelinde her uc kadindan biri aile ici fiziksel siddete maruz kalmaktadir. Kadina yonelik siddet tum sosyal siniflarda, tum egitim duzeylerinde gorulmekte ancak bazi sosyodemografik degiskenlerin kadina yonelik siddetin gorulme sikligini etkiledigi belirtilmektedir. Ayrica kadinin siddete bakis acisi da fiziksel siddet sikligini etkilemektedir. Şiddete maruz kalan kadinlarin, kalmayanlara gore, daha yuksek oranda aile ici fiziksel siddeti mesru gordukleri belirlenmistir. Bu arastirmanin amaci aile sagligi merkezine basvuran kadinlarin ailede kadina yonelik fiziksel siddete iliskin tutumlarinin ve iliskili sosyodemografik faktorlerin belirlenmesidir. Gerec ve Yontem: Calisma, 30 Mart-3 Nisan 2015 tarihleri arasinda yapilmis kesitsel tipte bir arastirmadir. Arastirma evrenini ildeki iki Aile Sagligi Merkezi’ne basvuran 15-49 yas kadinlar olusturmaktadir. Orneklem secilmemis, arastirmaya katilmayi kabul eden 15-49 yas 407 kadin katilimciya yuz yuze gorusme teknigi ile uygulanan anket formu araciligiyla arastirma verileri toplanmistir. Katilimcilar arastirma hakkinda bilgilendirilmis ve sozlu onamlari alinmistir. Anket formu katilimcilarin sosyodemografik ozelliklerini sorgulayan sorulari, “Ailede kadina yonelik siddeti mesru gorme”, “Şiddete maruz kalan kadina yardim” ve “Maruz kaldigi siddet icin kadini suclama” olceklerini icermektedir. Ulkemiz icin olceklerin gecerlik ve guvenirlik calismasi yapilmistir. “Ailede kadina yonelik siddeti mesru gorme” olcegi 25 onermeden olusan 5’li Likert tipi bir olcek olup olcekte cesitli durumlar tanimlanmis ve katilimcilara bu durumlar gerceklestiginde bir erkegin esine tokat atmasinin ne kadar mazur gorulebilecegi sorulmustur. Olcek iki alt faktor icermektedir. Faktor 1 alt olceginden alinabilecek toplam puanlar 19 ile 95 arasinda; Faktor 2 alt olceginden alinabilecek toplam puanlar 6 ile 30 arasinda degismektedir. Yuksek puanlar ailede kadina yonelik siddeti mesru algilayan tutumlari gostermektedir.  “Maruz kaldigi siddet icin kadini suclama” olcegi 14 onermeden, “Şiddete maruz kalan kadina yardim” olcegi 6 onermeden olusmakta, olceklerden alinabilecek toplam puanlar sirasiyla 14 ile 70 ve 6 ile 30 arasinda degismektedir.  Her iki olcekte de yuksek puanlar siddeti desteklemeyen yondeki tutumlari, dusuk puanlar siddeti destekler yondeki tutumlari gostermektedir. Verilerin analizi SPSS 16.0 programinda yapilmis, istatistiksel analizlerde iki ortalama arasindaki farkin onemlilik testi kullanilmistir. Bulgular: Katilimcilarin %46,2’si 30 yas alti, %53,8’i 30 yas ve uzeridir. %43,2’si lise alti egitim duzeyine sahiptir. %59’u evlidir ve %51,1’inin ailesinin toplam aylik gelir duzeyi 1500 TL altidir. %63,1’inin babasinin, %42’5’inin annesinin ogrenim duzeyi lise altidir. En yuksek oranda siddetin mesru gorulebilecegi durumlar kadinin aldatmasina, sadakatine iliskin durumlar olarak belirlenmistir. Kadinlarin %63,1’i “kadinin kocasini aldatmasi” durumunda siddetin mesru olarak gorulebilecegini belirtmistir. %48,4’u “kocanin iste kotu bir gun gecirmesi” durumunda, %56,3’u “kadinin kocasina saygisiz davranmasi” durumunda, %49,4’u “kocanin isten geldiginde evde yemek bulamamasi” durumunda siddetin mesru gorulebilecegini dusunmektedir. Egitim duzeyi lise alti olan, annesinin ve babasinin egitim duzeyi lise alti olan, aylik gelir duzeyi dusuk olan katilimcilar ailede kadina yonelik siddeti daha fazla oranda mesru gormektedir (p 0,05). Sonuc ve Oneriler: Arastirma sonuclari kadinlarin buyuk bir kisminin kadina yonelik siddeti pek cok durumda mesru gordugunu ve maruz kalinan siddet icin kadini sucladigini gostermektedir. Kadinin egitim duzeyinin, ailenin toplam gelirinin, anne ve babanin egitim duzeyinin yuksek olmasi siddete bakisi olumlamayi azaltmaktadir. Egitimli ve ekonomik olarak bagimsiz olan bir kadinin siddeti mesru gormesi ve siddete ugramasi cok daha zordur. Toplumda kadina yonelik siddet ile mucadele konusunda kiz cocuklarinin egitimi onem tasimaktadir. Anahtar Sozcukler: Aile ici fiziksel siddet, kadin, tutum