مطالعۀ جریانهای مهاجرتی و عوامل مؤثر بر آن در استان خراسان رضوی

شناخت دقیق الگوی مهاجرت در مناطق مختلف یک سرزمین و آشنایی با ساختار آن در آینده آن منطقه، جهت تأمین نیازهای نسل آتی باعث می‌شود که برنامه‌ریزی‌ها به قدرت اجرایی بیشتری دست یابند. عدم توجه به مسئله مهاجرت و شاخص‌های آن در طرح‌های آمایش سرزمین، موجب می‌گردد که این برنامه‌ها نه‌تنها عاملی در اشاعه پراکندگی نامناسب و نارسایی خدمات منطقه‌ای باشد و نیازهای جمعیت ساکن آن مناطق را برآورده نسازد، بلکه سبب شده تا برخی مناطق با تراکم زیاد جمعیت در وسعت کم فضایی با مسائل و مشکلات عدیده‌ای روبرو شود. استان خراسان رضوی به دلیل موقعیت استراتژیک و مهم‌ترین مرکز جمعیتی در شرق ایران تابه‌حال همواره به‌عنوان قطب مهاجرتی موردتوجه مهاجران از سایر شهرستان‌های استان کشور بوده است. سیاست‌ها و مدیریت‌های نادرست باعث شده که بخش زیادی از سازمان‌ها، نهادها، امکانات و تجهیزات منطقه‌ای در این استان و بخصوص شهرستان مشهد جمع شود و به همین خاطر مردم ترجیح می‌دهند، که استان خراسان رضوی به‌ویژه شهرستان مشهد را به‌عنوان هدف مهاجرت خود انتخاب کنند. هدف اصلی در این پژوهش، شناخت و بررسی جریان‌های مهاجرتی استان خراسان رضوی با توجه به روند مهاجرت‌های بین استانی و درون استانی در طی فاصله زمانی 1390-1385 است. پژوهش حاضر ازلحاظ ماهیت توسعه‌ای و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. آمار و اطلاعات در این مطالعه از مرکز آمار ایران تهیه و با ورود داده‌ها به محیط نرم‌افزار Excel و Spss تجزیه‌وتحلیل‌های موردنیاز صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در شهرستان مشهد به دلیل تمرکز امکانات و خدمات بیشترین میزان پذیرش جمعیت مهاجر را دارد و همچنان مقصد اول مهاجران روستایی و شهری برای مهاجرت به استان خراسان رضوی است.