تاثیر مبنای حکمی وحدت نفس و بدن بر فتوای فقهی مالکیت نفس بر بدن

فتاوی مبتنی بر عناوین و موضوعات اند. اگر چه صبغه عرفی بر موضوعات فقهی غالب است؛ اما راه تشخیص موضوعات متعدد است و برخی موضوعات با تکیه بر مبانی عقلی، استدلال، تحلیل، تجزیه، تجربه و رجوع به رای متخصص متعلق فتوایند. فقیه با تکیه بر مبانی فکری خود، اندیشه و استنباط می کند و فقیه فیلسوف می بایست مبتنی بر مبانی خود در خداشناسی، جهان شناسی یا انسان شناسی درباره موضوعات واقعی حکم کند. بر مبنای وحدت نفس و بدن که فقهای پیرو حکمت متعالیه بدان ملتزمند، بدن، اعضا و قوای ظاهری از شئون و مراتب حقیقت نفس به شمار می آیند، به حسب وجود با آن متحدند، بدن ظهور نفس در مرتبه طبیعی است و حکم عدم سلطنت بر نفوس بدان سرایت خواهد کرد. اکنون مساله این است که آیا پذیرش این مبنا، در فتوای فقهی مرتبط با موضوع تاثیر خواهد داشت؟ در این مقاله با روش تحلیلی- مصداقی نشان داده شده که چگونه مبنای وحدت نفس و بدن در حکمت اسلامی در مساله فقهی سلطنت نفس بر بدن و فروعات آن چون قطع، انتقال، اهداء، سلب حیات و ... اثرگذار بوده، و می تواند استدلالی نو برای قول به نفی سلطه بر اعضا قلمداد شود.