مطالعۀ نقوش نمادین طلبِ باران و مفاهیم آن در ورنیهای مغان

گلیم‌های ورنی یکی از هنرهای اصیل و ارزشمند در میان عشایر شاهسون به شمار می‌آید. نقوش بسیاری بر روی این ورنی-ها به اجرا در می‌آید که نشان‌دهندۀ ذوق و قریحه گلیم بافان عشایر است. برخی از این نقوش بیان کننده مفهومی نمادین از یک موضوع خاص هستند، ولی با این حال ممکن است خود آنها، از مفاهیم این نقوش آگاهی کامل نداشته باشند. نقوش ورنی‌های ایلات شاهسون آذربایجان، بصورت نمادین، نماینده‌ی آمال و آروزهای این مردمان است. یکی از مهمترین ویژگی این نقوش، اصالت آنهاست به گونه‌ای که سینه به سینه و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده‌اند. در پژوهش حاضر، موضوع «طلب باران» در بین نقوش این ورنی‌ها مورد مطالعه قرار گرفته است.آب روشن‌ترین سمبل حیات است و اشاره‌ای آشکار دارد به سرچشمه زندگی که در سرزمین‌های مختلف با توجه به شرایط اقلیمی و فرهنگی، از جنبه های خاص، مورد توجه و تاکید قرار گرفته است. گلیم های ورنی ایلات شاهسون را می توان یکی از کانون‌های تجلی نقش آب و باور و آرزوی طلب باران دانست. یکی از مهمترین نقوشی که جلوه‌گر چنین باور است، نقوش گول‌ها (حوض‌ها) و مرغان گردن دراز شناور در آن است. در این پژوهش این نقوش و مفاهیم نمادین آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با توجه به این که، اقتصاد معیشتی این اقوام مبتنی بر کوچروی و گله داری بوده است، آب و موضوع طلب باران در میان آنها بسیار حائز اهمیت بوده و چنین درخواستی در گذر زمان به صورت نقوش نمادین بر روی گلیم‌های ورنی خود را نشان داده است.