COVID-19’da akut ve kronik dönemde rehabilitasyonun yeri

COVID-19 pandemisi tum dunyada saglik sistemleri uzerinde buyuk bir etki olusturmustur. Vakalarin cogu asemptomatik veya hafif olup, %15-20 kadari siddetli seyretmektedir. Şiddetli vakalarda agir pnomoni ve akut solunum sikintisi sendromu yogun bakim unitesinde tedaviyi gerektirir. Yogun bakimdan kurtulan hastalarda “Yogun Bakim Sonrasi Sendromu” olarak tanimlanan ve hastalarin uzun sureli prognozunu belirleyen bazi fiziksel, bilissel ve zihinsel bozukluklar gorulmektedir. COVID-19 iyi bilinen pulmoner tutulumun yanisira diger bircok organ sistemlerini de etkilemektedir. Yogun bakimla iliskili komplikasyonlar, hastaligin pulmoner ve ekstrapulmoner tutulumlari COVID-19 enfeksiyonu ile iliskili sekel ve dizabiliteye sahip hasta sayisinda artisa neden olacaktir. Bu nedenle COVID-19'dan sag kurtulan hastalara yonelik etkili rehabilitasyon programlarinin uygulanmasi gundeme gelmistir. Pulmoner, norolojik, kas-iskelet sistemi ve yogun bakim iliskili komplikasyonlar goz onune alindiginda, rehabilitasyon uzmanlari COVID-19 hastaligi olan bireylerin iyilesme surecinde onemli rol oynayacaktir. Bu derlemede COVID-19 enfeksiyonunun yogun bakimla iliskili komplikasyonlari, pulmoner ve ekstrapulmoner tutulumlarindan bahsedilecek ve mevcut erken kanitlarla tedavisine ve genel rehabilitasyon yaklasimlarina deginilecektir.