بررسی عوامل دینامیکی و همدیدی موثر در رخداد بارش سنگین برف در استان تهران مطالعه موردی: ژانویه 2018

بارش برف در مناطق مختلف از الگوهای متفاوتی تبعیت می‌کند. شدت بارش در مناطق پرجمعیتی مانند تهران به دلیل موقعیت خاص توپوگرافی(دامنه-ی جنوبی رشته‌کوه البرز)، اثر آن بر زیرساخت‌های شهری و اختلال در حمل و نقل در مدیریت شهری و استان اهمیت دارد. در این پژوهش رخداد بارش سنگین برف در استان تهران طی روزهای 27 و 28 ژانویه 2018 با ویژگی رخداد بیشینه‌ی برف در مناطق جنوبی استان نسبت به مناطق کوهستانی شمال آن از دیدگاه همدیدی و دینامیکی بررسی شد. بعلاوه شبیه‌سازی جو با مدل میان‌مقیاس پیش‌بینی عددی وضع هوا (WRF) انجام شد. نتایج نشان داد که استقرار جبهه ساکن در جنوب دامنه‌های البرز به مدت دو روز سبب بیشینه فعالیت سامانه در بخش‌های جنوبی استان نسبت به ارتفاعات شمال آن شده است. گسترش زبانه پرفشار حرارتی روسیه تا فلات ایران در تقابل با سامانه کم‌فشار مدیترانه و زبانه کم‌فشار سودانی در نیمه جنوبی و مرکز ایران، گرادیان دمای شدید در منطقه ایجاد کرده است. همزمان با فعالیت جبهه گرم در دشت‌های جنوب استان، بیشینه تاوایی پتانسیلی در جلوی ناوه، فرارفت تاوایی منفی در جنوب دریای خزر و فرارفت تاوایی مثبت در جنوب‌غرب، غرب و مرکز ایران مشاهده شد. همچنین، ارتفاع وردایست به مقدار 250دکامتر در منطقه کاهش نشان داد و بیشینه همگرایی شار رطوبت در دامنه‌های جنوب‌غرب رشته‌کوه البرز و بخش‌هایی از مرکز کشور مشاهده شد. نتایج شبیه‌سازی بارش تجمعی 24 ساعته نشان داد که مدل در پیش‌بینی بارش در منطقه‌ی مطالعه فروتخمین داشته و جایگاه هسته بارش را به‌درستی پیش‌بینی نکرده است.