Karaciğer Fibrozisinde Sitokinlerin Rolü

Karaciger fibrozisi, hepatik parankimanin farkli bolgelerinde ekstraseluler matriks (ECM) birikimine neden olan α-smooth muscle actin (α-SMA) proteini gibi bir seri proteinin ekspresyonunu baslatan ve esas olarak kolajen uretimi ile iliskili olan hepatik stellat hucrelerinin (HSCs) aktivasyonu ile karakterize bir hastaliktir. Tum dunyada yaygin olarak gorulen karaciger fibrozisi; viral enfeksiyonlar, alkol alimi veya metabolik sendrom sebebiyle steatohepatit, otoimmun hastaliklar ve safra tikanikligina bagli olarak kolestaz da dahil olmak uzere cesitli kronik karaciger bozukluklarinin bir sonucu olarak ortaya cikmaktadir. Karaciger fibrozisi, ciddi morbidite orani ile sonuclanan onemli bir saglik sorunudur. Hastaligin patogenezinde hasarli bolgeye toplanan inflamatuar hucrelerin ve profibrojenik sitokinlerin salinimi kritik rol oynamaktadir. Karaciger patogenezinde inflamatuar yanit 3 yolla olusmaktadir. IL-1β, IL-6, TNF-α ve IFN-γ uretimi ile karakterize olan tip 1 inflamasyon proinflamatuar ve anti-fibrojenik ozellikte olup karaciger inflamasyonu ile iliskilidir. IL-4, IL-5, IL-10, IL-13, IL-25 ve IL-33 uretimi ile karakterize olan tip 2 inflamasyon karaciger progresyonu ile iliskili olup azalan hepatik inflamasyonla iliskilidir. Mevcut teori tip 1 ve tip 2 inflamasyon arasindaki dengesizligin karacigerdeki fibrozisi tetikledigi yonundedir. Tip 3 inflamasyon ise IL-17A, IL-17F, IL-22 ve IL-26, grup 3 baslatici lenfoid hucre (ILC3), T yardimci hucre 17 (Th17) ve T yardimci hucre 22 (Th22) ile karakterizedir. Tip 3 sitokinler doku homeostazinda patolojik olarak onemli bir role sahiptir. Tip 3 immunitede meydana gelen bozukluk anormal doku tamiri, kronik inflamatuar hastaliklar, bagirsak ve akciger kanserleri ile iliskilidir. Bu calisma ile sitokinlerin karaciger fibrozisi uzerindeki rolunu derlemeyi amacladik.