بررسی تحمل به خشکی ژنوتیپ های گندم دوروم در شرایط این ویترو

به منظور بررسی واکنش بیست ژنوتیپ گندم دوروم کالوس‌های حاصل از کشت جنین‌های بالغ و نابالغ به تنش خشکی در محیط کشت MS حاوی پنج مقدار مختلف پلی اتیلن گلیکول6000 (200- 0 گرم در لیتر) بررسی شد. ارزیابی ژنوتیپ ها در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت آزمایش فاکتوریل 5 × 20 انجام شد. صفات سرعت رشد کالوس (میلی متر قطر در روز)، رشد نسبی کالوس (بر اساس وزن تر)، سرعت رشد نسبی کالوس (بر اساس وزن تر)، درصد محتوای آب کالوس، شاخص تحمل کالوس و درصد کلروز کالوس در شرایط تنش مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که اثر ژنوتیپ، سطوح مختلف خشکی و اثر متقابل ژنوتیپ و خشکی برای کلیه ی صفات مختلف معنی‌دار بود. تجزیه کلاستر، ژنوتیپ های مورد مطالعه را بر اساس صفات اندازه‌گیری شده کالوس حاصل از جنین بالغ و نابالغ تحت تنش خشکی به چهاردسته گروه بندی نمود. ژنوتیپ‌های 65-12-3-3 و 75-5-3-5 از ارقام بومی استان کرمانشاه در کشت جنین بالغ در یک گروه بودند بطوریکه این ژنوتیپ‌ها در کشت جنین نابالغ در گروه های متفاوت تحت عنوان گروه ژنوتیپهای مقاوم قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست آمده در کشت جنین بالغ و نابالغ، ژنوتیپ شماره ی 75-5-3-5 به علت دارا بودن رشد نسبی کالوس، سرعت رشد نسبی کالوس، درصد محتوای آب بیشتر و درصد کلروز پایین تر در سطوح مختلف خشکی در بین ژنوتیپهای مورد مطالعه به عنوان ژنوتیپ احتمالی متحمل نسبت به خشکی در شرایط این ویترو شناسائی گردید.