بررسی تأثیر الکترومغناطیس بر گرفتگی قطرهچکانها در شرایط آبیاری با پساب کشاورزی

از مشکلات اساسی در سامانه­های آبیاری قطره­ای، گرفتگی قطره­چکان است که برای کاهش اثرات آن، علاوه بر استفاده از سامانه­های تصفیه آب، راه­کار استفاده از آب مغناطیسی مطرح می­باشد. در این پژوهش، گرفتگی قطره‏چکان­ها با استفاده از آب چاه و پساب مغناطیسی، در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش طی 10 دوره آبیاری شامل چهار عامل اصلی نوع آب (آب غیرمغناطیسی، آب مغناطیسی، پساب کشاورزی مغناطیسی و پساب کشاورزی غیرمغناطیسی) و شش عامل فرعی نوع قطره­چکان (نتافیم، پلی­رود، ایریتک، آکسیوس، کرونا و پایا ) بود که در قالب طرح کرت­های دو بار خرد شده بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس داده­های اندازه­گیری شده نشان داد که اثر تیمار آب آبیاری و نوع آب بر آبدهی، ضریب یکنواختی و ضریب تغییرات قطره­چکان­ها در سطح احتمال 1% معنی­دار بود. در شرایط مورد مطالعه، قطره­چکان نتافیم با میانگین کاهش آبدهی 20 درصد و قطره­چکان آکسیوس با میانگین کاهش آبدهی 28 درصد، به­ترتیب بهترین و بدترین شرایط را از لحاظ آبدهی و یکنواختی توزیع آب داشتند. ضریب یکنواختی قطره­چکان­ها در ابتدا و انتهای آبیاری در تیمار چاه با الکترومغناطیس به­ترتیب 25/0 و 27/7 درصد بیش­تر از تیمار چاه بدون الکترومغناطیس به­دست آمد. همچنین، ضریب یکنواختی قطره‌چکان­ها در ابتدا و انتهای آبیاری، در تیمار پساب با الکترومغناطیس به­ترتیب 9/0 و 14 درصد بیش­تر از تیمار پساب بدون الکترومغناطیس شد. مقادیر آبـدهی و ضـریب یکنواختی قطره­چکان­های تیمار پساب کشاورزی به­ترتیب 8 درصد و 10 درصد کم­تر از تیمار آب چاه شد. میزان کاهش آبدهی تیمار پساب بدون الکترومغناطیس نسبت به پساب با الکترومغناطیس در قطره­چکان­های کرونا، نتافیم، آکسیوس و ایریتک به­ترتیب برابر 11، 9، 9 و 11 درصد بیش­تر بود. همچنین میزان کاهش آبدهی تیمار آب چاه نسبت به تیمار آب چاه با الکترومغناطیس در قطره­چکان­های کرونا، نتافیم، آکسیوس و ایریتک به­ترتیب 8، 10، 9 و 7 درصد بیش­تر شد.