Uzun Mesafe Koşucuların Fonksiyonel Hareket Analizi Normlarına Göre Değerlerinin Belirlenmesi

Sezon oncesi tarama yapilarak sporcularin asiri sakatlanma riskini azaltabildigi dusunulen fonksiyonel hareket analizi (FHA) test bataryasi, sporcularda potansiyel yaralanma riskini ve cinsiyette farkin olup olmadigi belirlemek icin kullanilmaktadir. Bu calismanin amaci; uzun mesafe kosucularinda FHA’ya gore normatif degerlerin belirlenmesidir. Yapilan arastirmaya 13 kadin 29 erkek toplam 42 uzun mesafe kosucusu katilmistir. Bu sporcularin 35’i sakatlanma oykusune sahiptir. Sporcular, 19.71±4.08 yil yas, 167.48±7.89 cm boy uzunlugu, 56.31±7.20 kg vucut agirligi ve 5.62±2.95 yil spor deneyimi ortalama degerlere sahiptirler. Olcumler icin FHA test bataryasi kullanilmistir. Sporcular bu test kapsaminda toplamda 7 hareket yapmistir. Elde edilen toplam puan kisinin fonksiyonel kapasitesi olarak belirlenmistir. Her bir hareket 0-3 puan arasinda puanlandirilmistir. Verilerin degerlendirilme surecinde oncelikli olarak tanimlayici istatistik yapilmistir. Gorsel (olasilik ve histogram grafikleri) ve analitik testler (carpiklik ve basiklik degerleri) esliginde verilerin normal dagilim gosterdigi anlasildigindan, bu kapsamda cinsiyet, spor deneyimi ve sakatlik oykusu degiskenlerindeki farkliliklari incelemek amaci ile bagimsiz orneklem icin bagimsiz t testi kullanilmistir. Sirasiyla kadin ve erkek sporcularin toplam FHA skorlari 17.621.39 ve 18.031.24; yeni baslayanlar ve deneyimli sporcularin 17.500.93 ve 18.001.35; sakatlik oykusu olan ve olmayan sporcularin 18.841.3 ve 18.001.17 olarak bulunmustur. Sporcularin toplam FHA puan ortalamasi ise 17.90 olarak belirlenmistir. Sonuc olarak; ‘donus stabilitesi’nde cinsiyete (p<0.05) ve spor deneyimine (p<0.01) gore istatistiksel olarak anlamli farklilik gorulurken, sakatlik oykusunde ise tam squat, engel gecisi, dogrusal one hamle adimi, omuz hareketliligi, aktif duz bacak kaldirma, govde stabilizasyonu ve donus stabilitesinde herhangi bir anlamli fark bulunmamistir. Fizyoterapistler, spor hekimleri ve atletizm antrenorleri bu calismadan, sakatlik gecirmis veya gecirmemis, yeni baslayan veya spor deneyimi olan uzun mesafe kosucularinin islevsel kabiliyetini ve benzer gruplar yaralanma riskini degerlendirmek icin faydalanabilir.