Disk Galaksilerde Moleküler Gaz Kinematiği ve Çizgi Oranları Analizi

Bu bildiride, disk galaksilerde molekuler gaz kinematigi ve cizgi oranlari analiz yontemleri erken-tur galaksiler NGC 4710 ve NGC 5866 icersindeki karbon monoksit (CO) [$^{12}$CO(1-0), $^{12}$CO(2-1), $^{13}$CO(1-0) ve $^{13}$CO(2-1)] ve yuksek yogunluklu gazlarin [HCN(1-0), HCO$^+$(1-0), HNC(1-0) ve HNCO(4-3)] coklu gecis gozlemleri analiz edilerek anlatilacaktir. Galaksilerin elde edilen X-seklindeki pozisyon-konum grafigi (PVD) ortaya koydugu uzere galaksilerin merkezinde cubuk yapisi bulunmaktadir. Gazin buyuk bir cogunlugu iki bilesenden olusan ( merkezi disk yapisi ve onun disinda bir gaz halkasi) bir yapi icersinde yer almaktadir. Goreli olarak daha az yogun olan CO gazi her iki bilesende bulunurken, yuksek yogunluklu gazlar merkezi disk yapisinda yogunlasmistir. Biz bu calismada, gozlenen emisyon cizgilerinin oranlarina dayanan ve birbirini tamamlayan 3 ayri yontem kullanarak gazin fiziksel kosullarini elde ettik. Ilk olarak PV diyagramlarinin oranini elde ettik. Daha sonra PVD uzerinde, her iki farkli bilesendeki toplam aki oranlarini degerlendirdik. Son olarak ise, fiziksel kosullari niceliksel olarak elde edebilmek icin, bir radyatif transfer modeli uygulayarak gozlenen cizgi oranlarinin hangi fiziksel kosullara denk geldigini belirledik. Sonuc itibariyle, dista yer alan halka seklindeki gaz yapisina kiyasla, nukleer diskteki yogun gaz orani daha fazla, daha sicak ve CO gazi optik olarak daha incedir. Bu durum merkezi diskte UV radyasyonunun yuksek oldugunu, bir baska deyisle buyuk kutleli genc yildizlarin ve kozmik isinlarin bu bolgede daha yogun oldugunu gostermektedir. Diger galaksiler icin elde edilmis benzer cizgi oranlarinin, bu calismadaki degerlerle mukayesesi ise onemli farkliliklar ve benzerlikler olduguna isaret etmektedir. NGC 4710 ve NGC 5866 merkezindeki gazin (nukleer bilesen) fiziksel ozelliklerine bakildiginda kosullarin spiral galaksiler ile starburst galaksiler arasinda bir durum sergiledigi anlasilmaktadir.