ارزیابی ارتباط ناامنی غذایی و پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی (مورد مطالعه: مناطق روستایی شهرستان گرگان)

پس از اجلاس سران زمین در سال 2009، بر اهمیت پایداری به منظور حفظ محیط زیست، نظام­های زراعی و امنیت غذایی به عنوان بخشی از پایداری (و برعکس) تأکید شده است. در همین راستا، این بررسی به‌منظور ارزیابی ارتباط ناامنی غذایی و پایداری زراعی در شهرستان گرگان در سال زراعی 99-1398 انجام شده است. آمار و اطلاعات بر مبنای دو نوع پرسشنامه کشاورزان و متخصصان (برای وزن­دهی معیارها و زیرمعیارهای پایداری) گردآوری گردید. برای سنجش امنیت غذایی از شاخص راهبرد مقابله­ای و برای سنجش پایداری از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. برای ارزیابی ارتباط ناامنی غذایی و پایداری از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. بر مبنای معیار تجمیع شده پایداری، دهستان استرآباد شمالی با وزن 236/0 به‌عنوان پایدارترین دهستان انتخاب شد. دهستان­های قرق، روشن‌آباد، انجیراب و استرآباد جنوبی با وزن­های 199/0، 197/0، 195/0 و 173/0 در اولویت‌های بعدی قرار دارند. بر مبنای معیار زیست­محیطی، استرآباد جنوبی با نمره 216/0، بر مبنای معیار اقتصادی، استرآباد شمالی با نمره 249/0 و بر مبنای معیار اجتماعی، روشن­آباد با نمره 204/0 بالاترین سطح پایداری را داشتند. همچنین، بر مبنای شاخص راهبرد مقابله­ای­ 14 خانوار (67/4 %)  امنیت­غذایی، 211 خانوار (33/70 %) ناامنی­غذایی ضعیف، 54 خانوار (18 %) ناامنی­غذایی متوسط و 21 خانوار (7 %) ناامنی غذایی شدید را تجربه می­کنند. همچنین بین ناامنی­غذایی و پایداری کل، اقتصادی و زیست‌محیطی همبستگی شدید منفی وجود دارد. با توجه به اهمیت پایداری کشاورزی در بهبود امنیت غذایی پیشنهاد می­شود سیاست­گذاران همگام با رشد امنیت غذایی، پیامدهای تخریب محیط­زیست را بررسی و ارزیابی کنند.