بررسی پایداری عملکرد لاین های امید بخش جو با استفاده از روش های AMMI و SHMM

به­منظور بررسی پایداری عملکرد لاین­های امیدبخش جو، تعداد 17 لاین به­همراه سه ژنوتیپ شاهد در پنج ایستگاه منطقه گرم کشور طی دو سال­ زارعی 98-1396 در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و پایداری آن­ها با استفاده از دو روش AMMI (آثار اصلی جمع­پذیر و برهمکنش ضرب­پذیر) و SHMM (مدل ضرب­پذیر تغییر­یافته) ارزیابی شد. تجزیه واریانس عملکرد دانه با استفاده از مدل AMMI نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط و برهمکنش ژنوتیپ × محیط در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. تجزیه برهمکنش ژنوتیپ × محیط بر مبنای مدل AMMI نشان داد که چهار مولفه اصلی اول در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بودند و در مجموع 7/84 درصد از تغییرات برهمکنش ژنوتیپ × محیط را توجیه کردند. کم­ترین مقدار آماره میانگین مربعات اختلاف پیش­بینی (RMS PD) مربوط به مدل AMMI1 بود و بنابراین تفسیر نتایج با استفاده از مدل AMMI1 از اعتبار بیش­تری نسبت به مدل AMMI2 برخوردار بود. بر مبنای مدل AMMI1، لاین WB-96-18 به­عنوان لاین با پتانسیل عملکرد بالا و پایداری نسبی عملکرد شناسایی شد. همچنین، بر اساس مدل AMMI2 لاین­های WB-96-8 و WB-96-9 دارای سازگاری خصوصی به زابل و لاین­ WB-96-12 دارای سازگاری خصوصی به مغان بودند. در مجموع، لاین­های WB-96-10، WB-96-17، WB-96-18 و WB-96-19 به­عنوان لاین­های با پتانسیل عملکرد مطلوب در این تحقیق بودند. گروه­بندی مکان­ها بر مبنای مدل SHMM دو گروه ایجاد کرد که گروه اول شامل داراب، اهواز و زابل (ایستگاه­های اقلیم گرم جنوب کشور) و گروه دوم شامل ایستگاه­های مغان و گنبد (ایستگاه­های اقلیم گرم شمال) بودند.