EraInterim Re-analiz Verileri Kullanılarak İstatistiksel Ölçek İndirgeme Yöntemi ile Doğu Karadeniz Havzası Aylık Ortalama Sıcaklık Değerlerinin Tahmin Edilmesi

Istatistiksel olcek indirgeme yontemleri dusuk cozunurluge sahip atmosferik degiskenler ile istasyonlardan olculmus meteorolojik parametreler arasinda istatistiksel iliskiler kurulmasina dayanan yontemlerdir. Bu calismada (0,75° x 0,75°) sayisal ag cozunurlugune sahip EraInterim re-analiz veri setinde yer alan atmosferik degiskenler kullanilarak Dogu Karadeniz Havzasi’nda ve cevresinde yer alan 12 meteoroloji istasyonundan olculmus olan aylik ortalama sicaklik parametresinin her bir istasyon icin tahmin edilmesi amaclanmistir. Bu amacla EraInterim re-analiz veri setinde yer alan yuzeysel parametrelerden yagis, sicaklik, deniz yuzeyi basinci ve yuzeysel hava basinci ile 850, 500 ve 200 hPa basinc seviyelerindeki hava sicakligi, jeopotansiyel yukseklik ve rolatif nem atmosferik degiskenleri bagimsiz degiskenler olarak kullanilmistir. Meteoroloji istasyonlarindan (1981-2010) doneminde olculmus olan aylik ortalama sicaklik degerleri ise bagimli degisken olarak kullanilmistir. Olcek indirgeme yontemi olarak cok degiskenli uyarlanabilir regresyon egrileri (CDURE) yontemi secilmistir. Istasyon temelinde kurulmus olan CDURE model performanslarinin degerlendirilmesi icin ortalama karesel hatanin karekoku, sacilim indeksi, ortalama mutlak hata ve Nash-Sutcliffe (NS) etkinlik katsayisi istatistikleri kullanilmistir. Hesaplanan NS degerinin tum istasyonlar icin 0.9-1.0 araliginda oldugu gorulmustur. Ayrica EraInterim veri setinden secilmis olan kuresel olcekli degiskenlerin yerel olcekteki sicaklik degerleri tahmininde basarili oldugu ortaya cikmistir. Bu sonuclar CDURE istatistiksel olcek indirgeme yonteminin kaba olcekli atmosferik degiskenlerin bolgesel olcege indirgenmesinde kullanilabilir oldugunu gostermistir.