تحلیل و نقادی مواجهه علامه طباطبایی(ره) با معنای ایدهآلیسم
2019
در مباحث معرفتشناسی، مکتب «ایدهآلیسم» تأثیر بسزایی در نحوه شکلگیری شناخت داشته است. از آنجا که بنای معرفتشناسی در فلسفه اسلامی بر معرفت یقینی، بدیهی دانستن عالم واقع و انکار هر گونه شکاکیت و نسبیگرایی است، این جریان فلسفی و حوزههای کاربردی آن، در میان فلاسفه مسلمان کمتر مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. در این میان علامه طباطبایی(ره) به تبیین این مکتب پرداخته و در مقابل این جنبش اروپایی و معرفتشناسی فیلسوفان مغرب زمین، تلاش دارد تا جریان فلسفه اسلامی را «رئالیسم» بخواند. وی معرفتشناسی را «رئالیسم» و در برابر جنبش «ایدهآلیسم» رایج در غرب قرار داده و نقطه جدایی «رئالیسم» از «ایدهآلیسم» را اعتراف به وجود جهان خارج میداند. ایشان بر این باور است که اگر کسی به وجود جهان خارج اذعان داشته باشد، «فیلسوف» و یا یک «رئالیست» است و هر کس هیچ اعتباری برای جهان خارج قائل نباشد یک «ایدهآلیست» و «سوفیست» به حساب میآید. در این نوشتار با روش توصیفی و تحلیل مفهومی و گزارهای، به بررسی نگرش و مواجهه علامه طباطبایی(ره) با ایدآلیسم به معنایی که در میان فیلسوفان مغرب زمین رواج یافته، پرداخته میشود. نتایج نشان میدهند که معنای ایدهآلیسم در فلسفه اسلامی به خصوص در اندیشه علامه طباطبایی(ره)، با معانی و تعاریف ذکر شده در میان فیلسوفان غربی، تفاوت دارد. این برداشت متفاوت موجب بروز ابهاماتی شده است که در نهایت منجر به ناهماهنگی میان تحلیل ایشان با برخی مبانی و معانی ایدهآلیسم میگردد.
- Correction
- Source
- Cite
- Save
- Machine Reading By IdeaReader
0
References
0
Citations
NaN
KQI