Ekspansja czapli białej Ardea alba na Warmii i Mazurach

Abstrakt: W pracy przeanalizowano obserwacje czapli bialej Ardea alba na Warmii i Mazurach dokonane w latach 1989–2012. Zasadniczy material dotyczy stwierdzen ptakow nielegowych, zebranych zwykle podczas przypadkowych obserwacji. W latach 1989–2000 czapla biala stwierdzona zostala na zaledwie 10 stanowiskach, jednak juz po kilku latach nastąpil bardzo dynamiczny wzrost liczebności i pojawila sie ona w szeregu nowych miejsc. Najpowszechniej spotykana byla w latach 2011–2012, kiedy obserwowano ją az w 117 miejscach spośrod 161 odnotowanych w latach 1989–2012. Wiosną i latem pojawiala sie nielicznie (po 11% wszystkich stwierdzen oraz odpowiednio 3% i 5% wszystkich osobnikow). Najwiecej ptakow stwierdzono jesienią (76% wszystkich stwierdzen i 91% osobnikow). Szczyt liczebności w tym okresie przypadal od 3. dekady września do 2. dekady października. Maksymalne zgrupowania liczyly 380 os. kolo miejscowości Sątopy-Samulewo w gm. Bisztynek i 180 os. k. Kwiecewa w gm. Świątki. W okresie grudzien– luty odnotowano 2% stwierdzen. Czaple bialy najcześciej spotykano na jeziorach (37% spośrod 151 stanowisk) i stawach rybnych (25%). Gatunkiem towarzyszącym czapli bialej byla czapla siwa A. cinerea (37% rownoczesnych stwierdzen obu gatunkow). Przez wiekszą cześc roku czapla siwa przewazala liczebnie nad czaplą bialą z wyjątkiem okresu od sierpnia do października, kiedy liczniejsza byla czapla biala. W roku 2008 wykryto pierwszy przypadek legu w regionie na polderze k. Sątop-Samulewa, gdzie prawdopodobnie legowe ptaki stwierdzono rowniez w latach 2010 i 2012 oraz 12 par w roku 2013. Drugie stanowisko legowe z 8 parami legowymi wykryto w roku 2012 na jez. Goldapiwo. Ekspansja czapli bialej na Warmii i Mazurach odzwierciedla wzrost liczebności i zasiegu wystepowania gatunku w Europie. Slowa kluczowe: czapla biala, Ardea alba, ekspansja, Warmia, Mazury