Fosfor Çözücü Bakteri, Fosforlu Gübre ve Tavuk Gübresi Uygulamalarının Macar Fiğinde (Vicia Pannonica Roth) Tohum Verimi ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri

Legumes give good response to phosphorus fertilizer because they obtained required nitrogen via symbiotic way. On the other and, some problems such as increasing prices and environmental pollution related to chemical phosphorus fertilizer, increased interest in alternative and environmental friendly phosphorus resources. This study was carried out1. GirisHayvan besleme acisindan on plana cikan baklagil yem bitkilerinin ekilis alani ve uretim miktarinin artirilmasi bolgeye uygun tur ve cesitlerin gelistirilmesi ve bunlarin yayginlastirilmasi icin yeterince tohumun uretilmesi veya temini ulke ve bolge hayvanciligi acisindan onem arz etmektedir. Baklagiller familyasi icerisinde yer alan fig turleri icerisinde soguga dayanikli olan Macar figi yetistiriciligi bolge sartlarina uyum problemi olmamasi (Tahtacioglu et al 1996) ayrica otunda ve tanesinde yuksek ham protein oranina sahip olmasi nedeniyle hayvan beslenmesinde oldukca onemli bir yem bitkisidir (Tan & Serin 2013).Baklagiller koklerindeki Rhizobium bakterileri sayesinde havanin azotunu bagladiklarindan azotlu gubrelemeye cok ihtiyac duymazken, ozellikle fosforlu gubrelemeye iyi tepki verirler. Fosfor uygulamasina bagli olarak artan kok gelisimi ile kokun topraktaki temas yuzeyi artmakta, boylece bitkilerin diger besin maddelerinden yararlanma oranlari artmaktadir (Marschner 1995). Fosforlu gubrelere iyi tepki veren Macar figinde yuksek verim icin ihtiyac duydugu fosfor organik ya da inorganik yolla saglanmalidir. Ancak kimyasal gubrelerin bilincsiz kullanimindan ve cevreye zararli etkilerinden dolayi daha az ve dikkatli kullanilmalari ya da bunlara alternatif olabilecek organik urunlerin kullanimi giderek onem kazanmaktadir (Orson 1996). Tavuk gubresi fosfor, azot ve diger besin elementleri bakimindan zengin, topraklarin fiziksel ozelliklerini ve verimliligini gelistiren onemli bir organik bir gubre kaynagidir (Ano & Agwu 2005).Bitkiler genel olarak topraktaki toplam fosforun sadece %1’inden faydalanabilirler (Scheffer & Schachtschabel 1992). Toprakta serbest yasayan ve ‘’bitki gelisimini tesvik eden rizobakteriler’’ BGTB adi verilen mikroorganizmalar enzim ve hormon sentezini degistirerek, bitki besin elementi alimini artirarak bitki buyumesini tesvik etmektedir (Şahin et al 2004; Yolcu et al 2012). Bu nedenle bakteri asilamasinin kimyasal gubrelerle beraber kullanilabilecegi ya da kimyasal gubre kullanimina bir alternatif olabilecegi dusunulmektedir (Cakmakci et al 1999). Uzunmehmetoglu & Kendir (2006), Ankara kosullarinda kislik yetistirilen koca figin (Vicia narbonensis L.) degisik hatlari ile kislik ve yazlik ekimin tane verimi ile bazi bitkisel ozellikler uzerine olan etkilerini incelemislerdir.Enerji fiyatlarindaki artisa bagli olarak fosforlu gubre fiyatlarin surekli artmasinin yaninda fosforlu gubrelerin kadmiyum icermesi nedeniyle cevreye zararli olmalari, tarimda surdurulebilirligi on plana cikarmistir. Bu dogrultuda fosforlu gubreye alternatif arayisi hizlanmistir. Bu calismanin amaci Macar figinde yuksek verim icin uygun fosforlu gubre dozunun belirlenmesi ve fosfor cozucu bakterinin yalniz veya tavuk gubresi ile birlikte uygulanmasinin kimyasal gubreye alternatif olup olamayacagi sorusuna cevap bulmak olmustur.