بررسی وضعیت فرسایش کناری با استفاده از مدل BSTEM در بازهیی از رودخانهی بشار

نیاز حیاتی مدیریت رودخانه، درک و پیش‌بینی فرسایش کناره‌‌ای است. فرسایش کناره‌‌ای، یکی از منابع اصلی رسوب‌گذاری در بسیاری از رود‌‌خانه‌های جهان است. در این پژوهش از ترکیب مدل‌های BSTEM و HEC-RAS، برای بررسی پایداری بازه‌یی از رودخانه‌ی بشار در پنج رگبار، با شدت کم تا خیلی‌زیاد استفاده شد. مقادیر ارتفاع سیلاب و مشخصات هندسی مقاطع عرضی رودخانه با استفاده از مدل HEC-RAS و ‌ HECGEORAS برای جریان غیرماندگار استخراج شد. مقادیر ژئوتکنیکی ورودی به مدل BSTEM نیز از طریق نمونه‌برداری از لایه‌های مختلف مقاطع عرضی در آزمایشگاه و جدول‌های مدل BSTEM به‌دست آمد. طبق نتایج میانگین اندازه‌ی عقب‌نشینی جانبی در مقاطع یک تا پنج، به‌ترتیب به‌اندازه‌ی 128، 210، 200، 37 و 65 سانتی‌‌متر، میانگین اندازه‌ی مساحت فرسایش‌یافته به‌ترتیب 2/01، 4/14، 5/36، 0/7 و 2/65 مترمربع، عرض گسیختگی به‌ترتیب 1/73، 3/12، 2/32، 8/56 و 2/65 متر و میانگین ضریب ایمنی، به‌ترتیب 0/34، 0/33، 0/27، 1/07 و 0/79 بود که حاکی از ناپایداری مقاطع ‌است. میانگین بیشینه‌ی عقب‌‌نشینی جانبی و کمینه‌ی ضریب ایمنی در سیلاب‌هایی با آب‌دهی اوج 537 و 912 مترمکعب‌برثانیه رخ داده ‌است. به‌طورکلی ناپایداری بازه‌ی انتخابی از رودخانه‌ی بشار پی‌آمد اجرای مدل BSTEM را در بازه‌ی انتخابی نشان می‌دهد.