(A)symmetrieën in – en op – het werk

Traditioneel gezien heeft veel onderzoek op het gebied van organisatiegedrag, management en personeelsbeleid als impliciete assumptie dat er sprake is van een zekere symmetrie in de onderzochte relaties en fenomenen. Deze assumptie is niet verwonderlijk, aangezien symmetrie (en balans, harmonie e.d.) ook centraal staat in andere wetenschappen. In deze bewerking van mijn oratie stel ik dat het wenselijk is om vaker stil te staan bij dit soort impliciete assumpties tijdens onze wetenschappelijke onderzoeken en praktijkinterventies. Om dat belang te illustreren geef ik een overzicht van recent onderzoek naar asymmetrieen in taakafhankelijkheid, waaruit duidelijk wordt dat het negeren van deze asymmetrieen belangrijke machtsdynamieken over het hoofd ziet. Naast het bespreken van dit soort specifieke ‘horizontale’ (a)symmetrieen laat ik ook meer algemene ‘verticale’ asymmetrieen aan bod komen door onderzoek op het gebied van leiderschap en ‘HR-practices’ te beschrijven. Toekomstig onderzoek kan horizontale en verticale (a)symmetrieen verder onderzoeken in de aparte theoretische velden en/of proberen de velden te ‘kruisbestuiven’ door de (a)symmetrieen van een veld in het andere veld te onderzoeken. Daarnaast kunnen er tijds(a)symmetrieen onderzocht worden, bijvoorbeeld door meer longitudinaal onderzoek te verrichten. De implicaties voor wetenschap en praktijk (en hun onderlinge samenhang) worden besproken aan het einde van het artikel.