NARENCİYE HASADININ ERGONOMİK AÇIDAN İNCELENMESİ

Turkiye, ekolojik kosullarin uygunlugu nedeniyle, bazi tropik meyveler disinda tum meyvelerin ekonomik olarak uretilebildigi nadir ulkeler arasindadir. Ozellikle meyve uretiminde narenciye onemli bir paya sahiptir. TUIK verilerine gore 2016 yilinda 1.373.037 ton mandalina, 1.850.000 ton portakal uretimi yapilmistir. Ulkemizdeki narenciye hasadi siklikla elle yapilmaktadir. Isciler hasat sirasinda farkli yuklenmelere maruz kalmaktadir. Bu yuklenmelerin belirlenmesi icin Izmir ili Seferihisar ilcesinde bulunan mandalina bahcesinde hasat islemi sirasinda ergonomik acidan incelemeler yapilmis ve 50 isci arasindan tesadufi olarak secilen 30 calisandan gercek zamanli olcumler alinmistir. Mevsimlik iscilerin hasat sirasinda tirmanma, makasla sap kesme ve tasima olarak gruplanan uc temel isi yerine getirmeleri gerekmektedir. Hasat, agac uzerinde yapildigindan yuksekte calisilmakta ve eldiven disinda kisisel koruyucu donanim kullanilmamaktadir. Makasla kesme yapan calisanlarin dominant el pence kuvveti degerleri hasat oncesi ortalama 320 N olarak olculmus, hasat sonunda bu deger %14 oraninda azalmistir. Calisanlarin bedensel yuklenmeleri ve durus bozukluklariyla ilgili kamera kayitlari alinmistir. Ozellikle agac dallari uzerinde yapilan sap kesme ve toplama isi ile narenciye dolu kufelerin sirtta tasinmasi, isciyi en cok zorlayan isler olarak belirlenmistir. Tasima isi hasat edilen agaclarin oldugu bolgeden ana toplama yerine kadar periyodik olarak tekrarlanmaktadir. Bahcenin buyuklugune gore tasima suresi ve mesafesi de buyumektedir. Calisanlar, yagmur, soguk vb. iklimsel olumsuzluklarina ragmen calismayi surdurmektedir.