İdeolojinin Kur’ân Yorumuna Yansıması -Mevdûdî’nin Yûsuf Sûresi 76. Âyetini Tefsiri Özelinde-

Her mufessir, doneminin siyasi, sosyal ve kulturel ortamindan etkilenmistir. Buna mufessirin kendi bilgi birikimi, ideolojisi, dusunce sistemindeki oncelikleri ve vazgecilmezleri eklenince ortaya koydugu yorumlar da hic kuskusuz bu etkilerden bagimsiz olmayacaktir. Bu durum zamanla Kur’ân yorumunda âyetin tarihsel baglamindan uzak yorumlarin ortaya cikmasina neden olmustur. Mevdudi de somurge sonrasi Hint alt kitasinda ortaya cikmis olan yeni siyasi ortama uygun olarak benimsedigi soylemi Kur’ân yorumuna yansitmistir. Onun soyleminin yansimalarindan birisi de Yusuf Suresi 76. âyeti hakkindaki yorumudur. Mevdudi, bu ifadeyi ilk muhataplardan gelen rivâyetlere ve genel kabule aykiri olarak kendi siyasi ve ideolojik gorusleri baglaminda yorumlamakta ve kendi gorusune uymayan yorumlari dil kurallari acisindan tenkit etmektedir. Hâlbuki bahse konu olan ifadeye dair, rivâyet tefsirlerinde ve erken tefsir kaynaklarinda Mevdudi’nin gorusunu destekleyen herhangi bir argumana rastlamak mumkun degildir. Mevdudi’yi bu sekilde yorumlamaya sevk eden en onemli etkenlerden birisi, yasadigi donemin refleksif bir tavri olarak degerlendirilebilir. Bu, Kur’ân yorumunda insan unsurunun ne denli etkili ve belirleyici bir unsur oldugunu ortaya koymasi bakimindan oldukca onemlidir. Bu calismamizda oncelikle kisaca Mevdudi’nin yasadigi siyasal ortam ve onun siyasi goruslerine deginilecektir. Akabinde calismamiza konu olan âyetin Kur’ân’in ilk muhataplari tarafindan nasil yorumlandigi ortaya konularak âyetin anlam-yorum cercevesi belirlenecektir. Bir sonraki asamada da Mevdudi’nin bunca rivâyetleri goz ardi ederek elestirel bir bakisla yorumlamasinin gerekceleri tespit edilmeye calisilacaktir.