بررسی اثر آنتیاکسیدانی عصاره دانه رازیانه(Foeniculum vulgare) بر پایداری روغن آفتابگردان

چکیده مقدمه: امروزه به دلیل اثرات جانبی نامطلوب آنتی‏اکسیدان‏های سنتزی، تمایل روزافزونی به استفاده از آنتی‏اکسیدان‏های طبیعی وجود دارد. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی فعالیت آنتی‏اکسیدانی غلظت‏های مختلف عصاره دانه رازیانه بر روی پایداری اکسایشی روغن آفتابگردان و مقایسه کارایی آن با آنتی‏اکسیدان‏های سنتزی BHA و BHT می‏باشد. مواد و روش‏ها: عصاره‏گیری از دانه‏های رازیانه با استفاده دستگاه کلونجر و با حلال اتانول و آب (88 :12حجمی/حجمی) به مدت 5 ساعت و در دمای 60 درجه سانتی‏گراد انجام گردید. عصاره حاصل به طور جداگانه و در شش سطح 0، 100، 150، 200، 250 و 300 ppm و هم‏چنین آنتی‏اکسیدان‏های سنتزی BHA و BHT به میزان 75 ppm (غلظت مجاز) به روغن آفتابگردان تصفیه شده، افزوده شد. اثر تیمارهای بکاررفته بر روی اکسیداسیون روغن آفتابگردان در دمای 90 درجه سانتی‏گراد به مدت 28 روز از طریق سنجش اندیس ‏پراکسید، اندیس‏ آنیزیدین و اندیس ‏توتوکس بررسی گردید. زمان مقاومت به اکسیداسیون نمونه‏ها به‏وسیله دستگاه رنسیمت سنجیده شد. یافته‏ها: آزمایشات انجام گرفته نشان دادند که فعالیت آنتی‏اکسیدانی عصاره دانه رازیانه، وابسته به غلظت بوده و در محدوده تحت بررسی، با افزایش غلظت افزایش می‏یابد. غلظت‏های 300 و 250 ppm عصاره دانه‏ رازیانه دارای فعالیت آنتی‏اکسیدانی بالاتری نسبت به آنتی‏اکسیدان‏های سنتزی BHA و BHT در روغن آفتابگردان می‏باشند. نتیجه‏گیری: عصاره دانه رازیانه دارای فعالیت آنتی‏اکسیدانی مناسبی در روغن آفتابگردان بوده و می‏تواند در غلظت‏های مناسب، بعنوان جایگزین طبیعی آنتی‏اکسیدان‏های سنتزی BHA و BHT در روغن آفتابگردان بکاربرده شود.   واژه­های کلیدی : دانه رازیانه، روغن آفتابگردان، فعالیت آنتی‏اکسیدانی