ساختارهای زمینشناسی و نقش آنها در کنترل کانیسازی در محدوده معدنی سرب و روی بهرامتاج، یزد، ایران مرکزی

محدوده معدنی سرب و روی بهرامتاج در 90 کیلومتری شمال­غرب شهر یزد و 10 کیلومتری جنوب­غرب عقدا، استان یزد قرار دارد. از لحاظ موقعیت زمین­شناسی معدن بهرامتاج در زون ایران مرکزی قرار می­گیرد. سنگ­های رخنمون یافته در معدن شامل سازندهای عقدا، لالون و واحدهای تفکیک نشده پرکامبرین تا کامبرین (سری دزو) است. کانسنگ موجود در محدوده متشکل از لنزها، رگه­ها و رگچه­های غیرسولفیدی روی و سرب مانند کانی­های اسمیت­زونیت، همی­مورفیت، هیدوزینکیت، سروزیت و به مقدار کمتر کانی­های سولفیدی سرب مانند گالن و اکسیدهای مس (مالاکیت، بچرریت و اوری­کلسیت) هستند که در سنگ‌های آهکی- دولومیتی پالئوزوئیک (بین شیل-کربنات یا توالی­های کربناته) تشکیل شده­اند. توالی­های سنگی منطقه تحت­تأثیر گسل­های ناحیه­ای از جمله گسل­های شمال فخرآباد (رورانده- معکوس با مولفه راستالغز راستگرد) و گسل امتدادلغز راستگرد نائین- سورک و شکستگی­های مرتبط با آن­ها که روند غالب شمال­شرقی- جنوب­غربی تا شرقی- غربی را دارا هستند، قرار گرفته­اند. لنزها و رگه­های کانی­سازی سرب و روی به خصوص کانی­های غیرسولفیدی روی در مناطق گسل، زون­های برشی و چین­خورده به­طور واضح دیده می­شود. مطالعات زمین ساختی نشان داد که گسترش کانی­سازی روی و سرب در راستای گسلش­های شمال­غربی- جنوب­شرقی بیانگر تاثیر کششی مربوط به سیستم شکستگی شمال­غرب- جنوب­شرق است، که سبب شده تا در پهنه­های کششی مرتبط با این سیستم، کانی­سازی سرب و روی گسترش بیشتری داشته باشد. گسل­های شمال شرق- جنوب­غرب که جوا­ن­تر از گسل­های دیگر بوده، نقش نسبتا کمتری در کانی­سازی غیرسولفیدی داشته ولی غالبا باعث جابجایی پهنه­های کانی­سازی­ شده­اند.