بررسی تأثیر زمینلرزه بر تراز آبهای زیرزمینی و آبدهی چاههای آب ناشی از زمینلرزه 20 فروردینماه 1392 کاکی با بزرگای گشتاوری 3/6 در استان بوشهر

با وقوع زمین­لرزه، بخشی از انرژی آزاد­شده به­صورت امواج کشسان از کانون زمین­لرزه منتشر می­شود. سرعت این امواج به جنس محیط کشسان و الگوی انتشار آنها به سازوکار گسلش بستگی دارد. پاسخ محیط به امواج طولی به­صورت تراکم و انبساط محیط ظاهر می­شود. تراکم و انبساط محیط می­تواند منجر به تغییراتی در محیط انتشار امواج ازجمله تغییر در سطح تراز آب و تغییرات آبدهی در آبخوان­ها، چاه­ها و چشمه­ها قبل، حین و بعد از وقوع یک رویداد لرزه‌ای شود. تغییرات تراز آب می­تواند در ایجاد دگرشکلی در پوسته، تأثیر بر منابع آبی و تولیدات نفتی، شروع روانگرایی، کنترل توزیع پس‌لرزه­ها، چکانش زمین‌لرزه­های جدید و فوران گل‌فشان­ها مؤثر باشد؛ از‌این‌رو، این تغییرات نسبت به دیگر اثرهای هیدرولوژیکی زمین­لرزه از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این مطالعه، اثر زمین­لرزه کاکی (3/6Mw ) واقع در استان بوشهر (20 فروردین­ماه 1392) بر تراز و آبدهی چاه­های مناطق مجاور کانون زمین­لرزه در محدوده‌ای با شعاع 50 کیلومتر از رومرکز بررسی شده است. به این منظور، سطح تراز آب چاه­های پیرامون رومرکز در ماه­های متوالی در سال­های قبل، حین و بعد از وقوع رویداد با هم مقایسه شدند. با توجه به سازوکار کانونی زمین­لرزه، با برآورد مناطق کشش و فشارش در منطقه مطالعاتی، به بررسی همخوانی اثر رویداد در این مناطق با تغییرات سطح تراز آب و آبدهی چاه­ها و چشمه­ها پرداخته شد. ارزیابی­ها بیانگر بالا آمدن سطح آب چاه­ها و افزایش آبدهی چاه­ها و چشمه­هایی است که در محدوده تشعشع امواج فشاری واقع شده‌اند. به عبارت دیگر، بیشتر چاه­هایی که در راستای تابش امواج تراکمی هستند، در یک بازه زمانی چند­ماهه (حداکثر چهار ماه) افزایش سطح تراز را نشان می­دهند.درمقابل، چاه­هایی که در راستای تنش برشی قرار دارند، یا با افت سطح تراز آب مواجه شده‌اند یا تغییر محسوسی نداشته‌اند.