Euthanasie bij lijden aan het leven

Dit onderzoek is gericht op de beantwoording van de vraag: ‘In hoeverre is een lijden aan het leven-criterium binnen de huidige euthanasiewetgeving mogelijk?’. Met het ‘lijden aan het leven-criterium’ wordt in dit onderzoek bedoeld dat lijden aan het leven een toegestaan criterium voor euthanasie en hulp bij zelfdoding vormt. Inleiding: Door toenemende medische mogelijkheden wordt de levensverwachting steeds hoger. Doordat men makkelijker lang blijft leven, wordt euthanasie een belangrijker onderwerp. Ook kwamen er verschillende initiatieven vanuit de samenleving wat het debat in beweging bracht. Nu euthanasie in de wet is opgenomen, is de discussie over euthanasie bij lijden aan het leven actueel in de politiek, de maatschappij en de rechtsorde. Achtergrondschets en context: Euthanasie is niet altijd zo vanzelfsprekend geweest als in de huidige tijdsgeest. Er werd niet over gesproken en ook de dood was een beladen onderwerp. Na een enorme drang om euthanasie te regelen, verschillende uitspraken van de Hoge Raad en diverse rapporten, kwam in 2001 de Wet toetsing levensbeeindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (WTL). Barmhartigheid was het thema dat de basis vormde van de wet en niet het zelfbeschikkingsrecht. Maar de discussie ging verder en in 2001 was de helft van de Nederlandse bevolking voor de ‘pil van Drion’. Bij 40 procent van de mensen die stopt met eten en drinken is de reden ‘een voltooid leven/lijden aan het leven’. Onderzoeksopzet: Dit onderzoek is uitgevoerd door middel van literatuurstudie. Omdat het onderwerp veel in de belangstelling heeft gestaan, is er veel over geschreven waardoor de studie geschikt was. Er is systematisch te werk gegaan door te zoeken met behulp van trefwoorden. Ook is voor iedere publicatie een voorblad gemaakt met de belangrijkste overwegingen en de deelvraag waaraan het stuk kon bijdragen. Conclusie: Bij de parlementaire bespreking van de WTL is lijden aan het leven uitgesloten als grond voor euthanasie. Toch is in de praktijk een verbreding van de kaders van de wet waar te nemen, waarin ook lijden aan het leven steeds meer een plek lijkt te krijgen. Het criterium van de aanwezigheid van een medische grondslag wordt steeds meer opgerekt. Toch zijn er nog veel actoren in de maatschappij die niet achter deze ontwikkeling staan en ook internationaal gezien is er kritiek. Het is goed dat er aandacht is voor de zingevingproblematiek, maar een criterium opnemen voor lijden aan het leven in de WTL is te vroeg en niet wenselijk.