Molecular identification of formae specialis and racial identity in Iranian strains of Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici: detection of avirulence genes

قارچ Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol) عامل پژمردگی آوندی و یکی از مهم ترین عوامل بیماری زای گیاهی در ایران است. تاکنون چهار ژن مقاومت تک ژنی در گوجه فرنگی شناسایی شده اند که در تعیین نژاد این بیمارگر به کار گرفته می شوند. در مقابل ژن های غیربیماری-زایی Avr1، Avr2و Avr3 در نژادهای FOL شناسایی شده اند که در این بین Avr2 فقط در فرم اختصاصی FOL حضور دارد. از این رو سه ژن فوق می توانند نشانگرهای مناسبی جهت تشخیص فرم تخصصی و هویت نژادی در این عامل بیماری زا باشند. این فرضیه در جدایه هایی از کشورهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته، ولیکن تاکنون در جدایه های ایرانی بررسی نشده است. هم چنین مطالعات قبلی نشان داده اند که یک جهش نقطه ای در Avr3 می تواند سبب افزایش توان بیماری زایی FOL در ارقام حساس گوجه فرنگی گردد. در این تحقیق به منظور شناسایی فرم تخصصی و هویت نژادی، ژن های Avr در مجموعه ای از جدایه های ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که این روش سنجش ملکولی در تفکیک جدایه های غیربیماری زا از جدایه های بیماری زا با توان بیماری زایی پایین بسیار موثر است. هم چنین براساس نتایج حاصل اکثر جدایه های مورد بررسی دارای ژنوتیپ غیربیماری زایی مشابه با نژاد یک بودند. علاوه براین به منظور بررسی این نکته که آیا تنوع آللی در Avr3 می تواند جدایه هایی با توان بیماری زایی مختلف را از یک دیگر تفکیک نماید، ژن فوق در جدایه هایی با توان بیماری زایی بالا و پایین تعیین توالی گردید. نتایج حاصل نشان داد که در جدایه-های ایرانی ارتباطی میان توان بیماری زایی آن ها و تنوع آللی در Avr3 وجود ندارد.