مقایسه روشهای مختلف کنترل کنه پیاز گلایول Rhizoglyphus echinopus (Fumouze & Robin) (Astigmata: Acaridae) در شرایط گلخانهای

یکی از مهم­ترین آفـات کـورم گلایـول، کنه پیاز (Astigmata: Acaridae)  Rhizoglyphus echinopusمی­باشد. ضد­عفونی کورم­ها و رهاسازی کنه شکارگر از روش­های دارای پتانسیل بالقوه در کنترل این آفت محسوب می­شوند. لـذا با توجه به اهمیت این آفت در کاهش کمی و کیفی محصول و همچنین اثر قابل توجه روش­های کنترل شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیک و تلفیقی در کاهش خسارت آن، این مطالعه در قالب بلوک­های کاملا تصادفی با 24 تیمار و سه تکرار به بررسی اثر ضد­عفونی کورم­ها و رهاسازی کنهRaumilben (Acari: Laelapidae)  aculeifer Hypoaspis (Geolaelaps) بر کنترل کنه  R. echinopusروی کورم گلایول در شرایط گلخانه­ای پرداخته است. تیمارهای ضد­عفونی شامل تیمارهای شماره ٢،١ و ٣- آبامکتین (4/0، 8/0 و 2/1 میلی­لیتر بر لیتر)؛ 4، 5 و 6- اتیون (1، 5/1 و 2 میلی­لیتر بر لیتر)؛  7، 8 و 9- فنازاکوئین (5/0، 1 و 5/1 میلی­لیتر بر لیتر) بودند که کورم­ها پیش از کاشت در هر محلول سـمی بـه مـدت ٢٥ دقیقـه غوطه­ور شدند. تیمارهای ١٠، 11 و 12 کورم­ها به مدت ٢٥، ٥٠ و ٧٥ دقیقه در آب­گرم با حرارت 45 درجه سلسیوس ضدعفونی گردیدند. تیمارهای شماره  13-14 و 15 مربوط به رهاسازی کنه شکارگر aculeifer H. به تعداد 10، 20 30 کنه به ازای ١٠٠ کورم آلوده به کنه پیاز بـودند. تیمارهـای شـماره 16، 17 و 18 شـامل رهاسـازی 100، ٢٥٠ و ٥٠٠ کنه شکارگر در متر­مربع پانزده روز بعد از کاشت؛ تیمارهای 19، 20 و 21- شاهد غوطه‌ور نمودن کورم­ها در آب معمـولی٣٠ درجه سلسیوس بـه مـدت  25، ٥٠ و ٧٥ دقیقه؛ تیمار ٢٢ شامل آب­گرم  ٤٥ درجه سلسیوس به مدت ٢٥ دقیقه و سپس رهاسازی ١٠ کنه برای ١٠٠ پیاز؛ تیمار 23 شامل آب­گرم ٤٥ درجه سلسیوس به مدت ٢٥ دقیقـه بـا رهاسـازی ١٠٠ کنـه شکارگر در متر مربع و تیمار 24 شامل آب­گرم ٤٥ درجه سلسیوس در ٢٥ دقیقه سپس رهاسازی ١٠ کنه به ازای ١٠٠ پیاز بعلاوه رهاسازی ١٠٠ کنه شکارگر در متر­مربع ١٥ روز بعد از کاشت بـود. در هر تیمار ١٥٠ کورم در نظر گرفته شد و آلودگی کورم­ها برآورد گردید. کرت­ها حاوی خاک ضد­عفونی شده، پلاستیک مجزا و در هر کرت 3٠ کورم گلایول کاشته شد. نتـایج نشان داد که بیش­ترین شدت آلودگی در تیمار­های شاهد (شماره­های 19، 20 و 21)، کم­ترین شدت آلودگی در تیمار­های 22، 23 و 24؛ بیش­ترین تعداد تولیـد کـورم در تیمار ٢٤؛ بلندترین طول گل آذین در تیمار­های ١٣ و ٢٤؛ بلندترین میانگین ارتفاع شاخه گل در تیمارهای 24، 23 و 13؛ بیش­ترین قطر ساقه در تیمارهای 23، 12 و 7؛ طولانی­ترین طول عمر گل در تیمار­های 14، 17 و 23؛ و بیش­ترین درصد جوانه­زنی در تیمار­های 24، 23، 22، 14، 15، 13 و 10 مشاهده شد. تعداد غنچه تحت تأثیر تیمارهای مختلف فاقد اختلاف معنی­دار بود. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه و همچنین خصوصیات گیاه گلایول استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک و استفاده همزمان از ضدعفونی کورم­ها به همراه رهاسازی کنه شکارگر جهت کاهش آلودگی و کنترل کنه R. echinopus در قالب کنترل تلفیقی آفت توصیه می­گردد.