Erzurum Şartlarında Yetiştirilen Esmer, Siyah Alaca ve Doğu Anadolu Kırmızısı İneklerin Buzağılama Oranı ve Ömür Uzunluğu Üzerine Bir Araştırma

Bu calismada , Erzurum Dogu Anadolu Tarimsal Arastirma Enstitusunde (DATAE) 1991-2004 yillari arasinda dogan Esmer, Siyah Alaca ve Dogu Anadolu Kirmizisi disi sigirlarda suruye katilma, buzagilama orani, gercek omur uzunlugu ve suru omru gibi ozellikler incelenmistir. Isletmede, 18 aylik yasa ulasan ve suruye katilan 280 sigirin 122’si (%43,6) buzagilamis, %56,4’u ise buzagilamadan suruden cikarilmis. Isletmede inek basina ortalama buzagi sayisi 3,30 ± 0,16 olup, bu deger Esmerlerde 3,04±0,36, Siyah Alacalarda 2,30±0,30 ve Dogu Anadolu Kirmizilarinda ise 3,69±0,21 olmustur. Siyah Alaca irkinda inek basina ortalama buzagi sayisi diger irklara gore onemli oranda dusuktur (P<0,01). Gercek omur uzunluklari; Esmer, Siyah Alaca ve Dogu Anadolu Kirmizisi sigirlarda sirasiyla; 1130,8±150,9, 810,4±100,8 ve 1333,3±89,0 gundur. Gercek omur uzunlugu bakimindan irklar arasindaki farkliliklar cok onemlidir. Buzagilayarak suruye katilan 122 hayvanin gercek omur uzunlugu Esmer, Siyah Alaca ve Dogu Anadolu Kirmizisi genotiplerinde sirasiyla, 2172,9±178,9 gun, 1718,1±121,5 gun ve 2283,6±97,8 gun olarak hesaplanmistir. Isletmeye ait suru omru ortalamasi, 1247,9±73,1 gun olup Esmer, Siyah Alaca ve Dogu Anadolu Kirmizisi ineklerde sirasiyla 1163,6±176,2 gun, 829,8±117,6 gun ve 1403,0±93,7 gun olarak belirlenmistir. Elde edilen sonuclara gore; Erzurum sartlarinda yetistirilen Dogu Anadolu Kirmizisi ineklerin, Esmer ve Siyah Alaca gibi kultur irklarina gore gercek omur uzunluklari ve inek basina buzagilama sayisi daha yuksektir.