Türkiye’deki Başlıca Sığır Irklarının Kesim ve Karkas Özelliklerinin MANOVA ve Çok Boyutlu Ölçüm Tekniği Kullanılarak Değerlendirilmesi

Bu calismada, Turkiye’deki yerli irklar (Yerli Kara, Dogu Anadolu Kirmizisi, Guneydogu Anadolu Kirmizisi), melez (Yerli Kara × Esmer) ve kultur irklarina (Simmental, Siyah Alaca, Esmer) ait, 11 kesim ozelligi (canli agirlik, deri, bas, ayak, akciger, kalp, karaciger, dalak, testis, penis, ic yagi agirliklari) ve 18 karkas ozelliginin (sicak karkas, soguk karkas, sag on kol, sag but, sicak bobrek, sicak bobrek yagi, soguk bobrek, soguk bobrek yagi, bonfile, pirzola, kontrfile, but etleri ve kemik agirliklari, MLD alani (cm), kabuk yagi kalinligi (cm), sicak karkas yuzdesi, soguk karkas yuzdesi, kemik orani) karsilastirilmasinda MANOVA ve cok boyutlu olcum teknikleri uygulanmistir. Her iki metodun sonuclari birbirine benzer ve birbirini destekler mahiyettedir. Kultur irklari (Simmental, Siyah Alaca, Esmer) ile yerli irklar (Yerli Kara, Dogu Anadolu Kirmizisi, Guneydogu Anadolu Kirmizisi) ve melezler (Yerli Kara × Esmer) arasindaki farklar, kultur irklari yonunde yuksek oranda onemli bulunmustur. Simmental irki, testis agirligi ve kemik orani haricindeki tum ozelliklerde en yuksek degerlere sahiptir. Siyah Alaca ve Esmer irklari, deri agirligi, pirzola agirligi ve kemik orani haricindeki tum ozelliklerde birbirine benzer degerlere sahiptir. Melezler, yerli irklarla karsilastirildiginda, kemik orani haricindeki tum ozelliklerde en yuksek degerleri gostermistir. Yerli Kara irkinda, yerli irklar arasinda kemik orani haricindeki tum ozelliklerde en dusuk degerler elde edilmistir. Dogu Anadolu Kirmizisi ve Guneydogu Anadolu Kirmizisi ise, incelenmis olan tum ozellikler yonunden benzer degerlere sahip bulunmustur. Sadece kabuk yagi kalinligi yonunden, yerli irk ve melezler birbirine benzerlik gostermistir.