Bedreigde identiteiten: de wisselwerking tussen anti-islambewegingen en de radicale islam

Op 10 augustus 2014 wilde de nationalistische groepering ‘Pro Patria’ een mars door de Haagse Schilderswijk houden om te demonstreren tegen de vermeende islamisering van deze buurt en tegen Nederlandse jihadisten die de terroristische organisatie IS ondersteunen. Dankzij politieoptreden kon een gewelddadige confrontatie tussen aanhangers van Pro Patria en bewoners van de Schilderswijk onder wie enkele radicale islamisten worden voorkomen. De bijna-confrontatie in de Schilderswijk valt samen met oplopende spanningen elders in Europa, zich uitend in verijdelde aanslagen in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Dit alles vormt de aanleiding voor de Nationale Coordinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) om vanuit het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum) wetenschappelijk onderzoek te initieren naar de interactie tussen de anti-islambewegingen en radicale moslims. De onderzoekers hebben hierbij de focus verlegd van bewegingen en organisaties naar velden. De twee bewegingen worden gezien als oppositionele velden, dat wil zeggen, als sociale arena’s waar gestreden wordt om de toe-eigening van economisch, sociaal en cultureel kapitaal. Ieder veld is gecentreerd rond specifieke belangen. Zowel het ‘anti-islamveld’ als het ‘radicale- islamveld’ zijn bijzonder dynamisch; groepen, organisatie en netwerken komen en gaan. Het onderzoek richtte zich daarom niet zozeer op de wisselwerking tussen organisaties als wel op de wisselwerking tussen actoren in het anti-islamveld en het radicale-islamveld.