Tek enfeksiyon tanılı reçetelere hekimlerin yazdığı antibiyotiklerin değerlendirilmesi

AMAC: Hekimlerin enfeksiyon hastaliklarinin tedavisinde, antibiyotik kullanimi konusunda cesitli sorunlar yasanmaktadir. Bu arastirmada hekimlerin tek enfeksiyon tanisi iceren recetelere yazmis olduklari antibiyotiklerin ilac kullanimi yonunden ayrintili olarak incelenmesi amaclandi. YONTEM: Turkiye’nin 10 ilindeki birinci basamak (BB) ve cesitli hastanelerde (H) yazilmis olan receteler eczaneye basvuru sirasinda fotokopi edilerek toplandi. Bu receteler arasinda tek tani iceren ve antibiyotik yazilmis 951 recete cesitli ilac kullanimi gostergelerine gore degerlendirildi. BULGULAR: Recete basina dusen ilac sayisinin (RBDIS) 3,11 oldugu, recetelere yazilan ilaclarin %36,1’ini antibiyotiklerin olusturdugu saptandi. Recete basina dusen tedavi maliyetinin (RBDTM) ortalama 48,86 TL, recete basina dusen (RBD) antibiyotik maliyetinin ortalama 24,78 TL oldugu saptandi. En sik yazilan antibiyotiklerin farenjit, tonsillit ve sinuzitte amoksisilin+klavulanik asit (sirasiyla, %30,1, %42,3 ve %27,1), bronsitte sefuroksim (%16,5), idrar yolu enfeksiyonlarinda ise levofloksasin (%23,2) oldugu saptandi. BB’ler ve H’lerin her birinde RBDIS, RBDTM, RBD antibiyotik sayisi ve RBD antibiyotik maliyetinin bu 5 endikasyona gore karsilastirmasinda istatistiksel olarak anlamli derecede farklilik saptandi (p<0,05). SONUC: Recetelere ortalama 3’un uzerinde ilac yazilmis olmasi yuksek bulunmustur. Bu degerin coklu tanilarin ayiklanmadigi baska recete analizi calismalarindakine yakin olmasi, hekimlerin polifarmasiye yatkinliklarini dusundurmektedir. Ayrintisi incelenen tanilar arasinda farenjit, tonsillit ve sinuzitte “amoksisilin+klavulanik asidin” en sik tercih edilen antibiyotik oldugu; hekimlerin genel olarak genis spektrumlu antibiyotikleri tercih ettigi ve bunun recete maliyetine yansidigi goze carpmaktadir. Bu tespitler enfeksiyon hastaliklarinin tedavisinde hekimlerin yeterince akilci davranmadiklarina isaret etmektedir