7-10 Yaş Grubu Çocuklarda Obezite Tanı ve İzleminde Kullanılan İki Farklı Yöntemin Uyumunun Değerlendirilmesi

Giris ve Amac: Bu arastirmada 7-10 yas arasi cocuklarda Beden Kitle Indeksi (BKI) persetilleri ve Biyoelektriksel Impedans Analizi (BIA) yontemi ile elde edilen Vucut Yag Yuzdesi (VYY) persentilleri arasi uyumun ve bu yas grubu cocuklarda fazla kiloluluk/obezite ile iliskili faktorlerin degerlendirilmesi amaclanmistir. Gerec ve Yontem: Metodolojik tipteki arastirmanin evrenini Denizli il merkezindeki 7-10 yas arasi ogrenciler olusturmaktadir. Iki ilkokul basit rastgele yontem ile secilerek ornekleme dahil edilmistir. Orneklem buyuklugu, gecerlilik calismalarinda kappa istatistigine yonelik orneklem formulu kullanilarak, %90 guc, %10 cocukluk cagi obezite prevalansi, 0,60 beklenen kappa degeri icin hesaplanmis, alinmasi gereken kisi sayisi 449 olarak bulunmus, cesitli nedenlerle olusabilecek kayiplar icin %15 ekleme yapilarak 516 kisiye ulasilmasi hedeflenmistir. Veri toplama araci olarak ailenin demografik, sosyoekonomik ozelliklerini, cocugun saglik durumu ve obezite ile iliskili aliskanliklarini sorgulayan 41 soruluk anket formuuygulanmistir. BIA yontemi ile VYY persentilleri, boy ve kilo olcumu yapilarak BKI persentilleri hesaplanmistir. Arastirma oncesinde etik kurul ve gerekli kurumsal izinler alinmistir. Veri analizi icin SPSS 17.0 programi kullanilmistir. Tanimlayici istatistikler sayi, yuzde, ortalama, standart sapma, ortanca, ceyrekler arasi fark ile verilmis; kategorik degiskenlerin karsilastirilmasinda ki-kare testi, fazla kiloluluk/obezite ile iliskili bagimsiz faktorlerin belirlenmesinde lojistik regresyon analizi (backward) kullanilmistir. Tanisal yontemler arasindaki uyumu test etmek icin korelasyon analizi, genel uyumluluk orani, kappa degeri, lineer agirliklandirilmis kappa degeri hesaplanmistir. Bulgular: Arastirmada 511 (%99,0) kisiye ulasilmistir. Katilimcilarin %52,8’i kiz; yas ortalamasi 8,5±0,9’dur. Fazla kiloluluk sikligi %20,5, obezite sikligi %13,1’dir. Yapilan lojistik regresyon analizine gore fazla kiloluluk/obezite durumu; dogum kilosu ≥3500 gram olan cocuklarda (Beta:3,316; %95 GA:1,149-9,571; p=0,027); anne/babasi tarafindan fazla yemek yedigi belirtilen cocuklarda (Beta:16,004; %95 GA:4,357-58,783; p<0,001); anne/babasi tarafindan hizli yemek yedigi belirtilen cocuklarda (Beta:3,351; %95 GA:1,324–8,481; p=0,011);  annesinin BKI duzeyi yuksek olanlarda (Beta:1,070; %95 GA:1,001-1,143; p=0,046) ve babasinin BKI duzeyi yuksek olanlarda (Beta:1,132; %95 GA:1,043-1,228; p=0,003) yuksek olarak belirlenmistir. BKI ve VYY arasinda istatistiksel olarak anlamli ve pozitif yonde yuksek duzeyde korelasyon oldugu saptanmistir (r=0,876; p<0,001). BKI ve VYY arasi uyumu gosteren Kappa duzeyi; kizlarda 0,833 degeri ile, erkekler icin 0,823 degeri ile her iki cinsiyet icin de cok iyi duzeyde uyumlu olarak tespit edilmistir (p<0,001). Sonuc ve Oneriler: Bu yas grubunda yaklasik her uc cocuktan biri fazla kilolu veya obezdir. Fazla kiloluluk/obezite durumu; dogum agirligi, beslenme bicimi ve anne-babanin kilo durumlariyla iliskili bulunmustur. Obezite tani ve izleminde kullanilan BKI ve BIA yontemleri arasinda cok iyi duzeyde uyum vardir. Izlemde BKI olcumu, bu yas grubunda yuksek dogrulukta olup, ucuz ve kolay uygulanabilirligi de goz onune alindiginda kullanimi uygundur. Anahtar Kelimeler: obezite, cocuk, beden kitle indeksi, vucut yagi, BIA