İşletilen ve işletilmeyen doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link) meşcerelerindeki Ips typhographus L. saldırılarının yetişme ortamı ve meşcere özelliklerine göre değerlendirilmesi

Bu calisma, Dogu Ladini (Picea orientalis (L.) Link.) ormanlarindaki Ips typographus (L.) saldirisinin olumsuz etkilerini azaltmada ormancilik uygulama faaliyetlerinin etkisini ve Ips typographus’un saldirisiyla iliskili en etkili yetisme ortami faktorlerini belirlemeyi amaclamistir. Calisma alanlari olarak Hatila Vadisi Milli Parki (HVNP-isletilmeyen) ve Sacinka Orman Isletme Şefligi (SFSD-isletilen) secilmis ve mescere karakteristikleri (yas, boy, kabuk kalinligi, siklik, cap, kapalilik) ile toprak ozellikleri (pH, organik madde-OM, tekstur ve besin elementleri) karsilastirilmistir. Her iki calisma alaninda, deneme parselleri, kuzey ve guney yamaclar ile bu yamaclarin ust ve alt rakimlarindan alinmistir. Genel olarak sonuclar, HVMP alanindaki Picea orientalis mescerelerine iliskin yas, kabuk kalinligi, gogus yuzeyi ve capin SFSD alanindaki mescerelerden daha yuksek, toprak pH, OM, besin elementleri, yuzde kil ve toz miktari bakimindan ise daha dusuk oldugunu gostermistir. HVNP alaninda, mescere ozelliklerinden mescere yasi ile agac olum oranlari arasinda pozitif yonde anlamli bir iliski (r = 0.916) belirlenmistir. Bunlara ek olarak, guney bakan mescereler ile ust rakimlardaki mescerelerin, kuzey bakan ve alt rakimlardaki mescerelere gore daha fazla Ips typographus saldirisina maruz kaldigi tespit edilmistir. Sonuc olarak, bulgular, aralama, budama ve ortu temizligi gibi ormancilik isletme faaliyetlerinin, Ips typographus’un Picea orientalis ormanlarina saldiri riskini azaltmada pozitif yonde onemli bir etkiye sahip olabilecegini gostermektedir.