Kuraklık Stresinde Buğday Genotiplerinde Verim Komponentleri ve Antioksidan Enzim Metabolizmasında Değişimler

Bu calisma ile ekmeklik bugday genotiplerinin kuraklik stresi altindaki verim bilesenlerinin ve enzim aktivitelerinin istikrari ile aralarindaki iliskinin tanimlanmasi amaclanmistir. Deneme, Eskisehir sartlarinda, 2013-2014 uretim sezonunda, 9 ekmeklik bugday cesidi ve 7 doubled haploid bugday genotipi ile yurutulmustur. Genotipler ciceklenme suresi, basak boyu, basakta tane sayisi, basakta tane agirligi, bin tane agirligi ve yaprak dokularindaki katalaz (CAT) ve glutatiyon reduktaz (GR) enzim aktivitelerindeki degisimler yonunden analiz edilmislerdir. Bu ozelliklere ait stres duyarlilik indeksi (SSI) hesaplanmis ve enzim aktiviteleri ile verim komponentleri arasindaki ikili iliskiler belirlenmistir. Kuraklik stresi altinda, basak boyunda %57, basakta tane sayisinda %86 ve basakta tane agirliginda ise %88’e varan azalmalar belirlenmis, ortalama CAT aktivitesi onemli olcude artarken, GR aktivitesi etkilenmemistir. Kuru kosullarda CAT ve GR aktivitelerinde en fazla artisin Krasunia, Bezostaja-1 ve DH19 genotiplerinde oldugu belirlenmistir. Glutatiyon reduktaz ile bin tane agirligi arasinda negatif ve onemli korelasyon saptanirken, CAT enzim aktivitesi bin tane agirligi disindaki tum ozelliklerle negatif ve onemli korelasyon gostermistir. Bu sonuclar, ozellikle CAT aktivitesinin kuraklikla degisiminin bugdayin kurak kosullardaki veriminin korunmasina ve dolayisiyla kuraklik toleransinin gelistirilmesine katkida bulunabilecegini dusundurmektedir. Ayrica tum basak ozelliklerinde SSI bakimindan 1’den kucuk degere sahip olan ve stres kosullarinda antioksidan enzim aktivitelerini koruyabilen DH6 ve DH19 genotipleri ile Bezostaja-1 cesidinin, kurakliga toleransi gelistirmek icin yapilacak islah programlarinda ebeveyn olarak kullanilabilecegi sonucuna varilmistir.