Self-Assembled Peptides and Their Applications

Molekuler kendiliginden montaj, molekullerin kovalent olmayan etkilesimler yoluyla biraraya gelerek supramolekuler yapilar olusturdugu dogal bir mekanizmadir. Dogada mevcut olan nano ve mikro yapidaki kendiliginden montaj mekanizmalarinin taklit edilmesiyle, istenilen ozellikte cesitli materyallerin tasarlanmasi mumkundur. Bu nanoyapilar, karbonhidrat, nukleik asitler ve peptidler gibi yapi taslarinin kendiliginden montajiyla olusmakla birlikte bunlar arasinda kendiliginden montajli peptidler biyouyumluluk, biyobozunurluk ve kimyasal cesitlilik yonunden en umut verici olanidir. Peptitlerin kendi kendine montaj ozelliklerinden yararlanilarak, nanotupler, nano lifler, nano kureler, nano kapsuller ve hidrojeller gibi cok sayida nanoyapi elde edilmistir. Kendiliginden montajli peptid nanoyapilarinin islevi, uygun peptid bloklarinin tasarimi ile ayarlanirken stabilite ve aktivitesi sicaklik, pH, isik ve elektriksel kuvvet gibi dis uyaricilar kullanilarak degistirilebilmektedir. Bugune kadar peptidlerin kendiliginden montaj mekanizmasi kullanilarak cok sayida islevsel materyal tasarlanmis ve bu materyaller bircok alanda uygulama imkani bulmustur. Bunlar arasinda en cok one cikanlar, ilac salinimi ve doku muhendisligi uygulamalaridir. Bu derlemede, kendiliginden montajli peptid yapi bloklari, kendiliginden montaj mekanizmasi ve kendiliginden montajli peptid nanoyapilarin uygulama alanlari uzerinde durulmustur.