ارزیابی تغییرات زمانی-مکانی شاخصهای فصلی منحنی تداوم جریان (FDCSI) طی چهار دهه در حوزه دریاچه نمک

جریان کمینه، مؤلفه‌ای مهم بمنظور بررسی میزان آب دردسترس بویژه در مناطق خشک است که جهت مدیریت خشکسالی و کاهش آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعه حاضر به بررسی تغییرات زمانی-مکانی پدیده خشکسالی هیدرولوژیکی در سطح حوزه دریاچه نمک بر پایه‌ی شاخص‌های فصلی منحنی تداوم جریان (FDCSI) شامل Q70، Q80، Q90، Q95 و Q99 می‌پردازد. برای این منظور، 18 ایستگاه با حداکثر آمار بلندمدت (43 سال) انتخاب و مقادیر FDCSI براساس دو فصل تابستان (خرداد تا آبان) و زمستان (آذر تا اردیبهشت) استخراج گردید. از آزمون‌های ناپارامتری من-کندال، من-کندال اصلاح شده و برآوردگر شیب سن جهت شناسایی روند زمانی و توان هرست جهت بررسی حافظه بلندمدت استفاده شد. برپایه نتایج هرست، اغلب سری‌های زمانی دارای حافظه بوده ولی الگوهای یکپارچه‌ای تبیین نگردید. روند کاهشی شدید معنی‌دار براساس شاخص‌های فصلی تابستانه و زمستانه به ترتیب در 66-50 و 50-38 درصد از کل ایستگاه‌ها شناسایی شد. علاوه‌براین روند ضعیف افزایشی در 11-5 درصد ایستگاه‌های مطالعاتی در سطح معنی‌داری 95 و 99 درصد مشاهده گردید. ارزیابی نتایج شاخص‌های فصلی نشان داد، جریان تابستانه به علت عدم تأمین دبی پایه، خشکسالی شدیدتری طی دوره 2012-1970 متحمل شده است. الگوهای زمانی بارشی، افزایش تبخیر-تعرق، تغییر کاربری اراضی و در نهایت برداشت بیش از حد از منابع آب سطحی و زیرزمینی جهت اهداف کشاورزی از عوامل احتمالی روند کاهشی شدید طی فصل تابستان است.