ساخت و بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس امید به تحصیل

هدف: امید سازه­ای انگیزشی- هیجانی است و به انتظاری اطلاق می­شود که براساس آن فرد احتمال می­دهد که رویدادی خوشایند در آینده به وقوع می­پیوندد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر ساخت مقیاس امید به تحصیل و بررسی ویژگی­های روان‌سنجی آن در دانش‌آموزان بود. روش: این مقیاس دارای 27 گویه است که از محتوای مصاحبه با دانش‌آموزان استخراج شده است. به‌منظور بررسی خصوصیات روان‌سنجی این مقیاس 241 دانش آموز پسر و دختر دبیرستانی به شیوه­ی نمونه‌گیری تصادفی خوشه­ای از نواحی چهارگانه­ی آموزش و پرورش شهر شیراز انتخاب شدند و به مقیاس امید به تحصیل پاسخ دادند. همچنین برای بررسی روایی ملاکی آن از پرسشنامه‌ی سرسختی روان شناختی و مقیاس صبر کودکان و نوجوانان استفاده گردید. یافته­ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه­های اصلی همراه با چرخش واریماکس نشان‌دهنده‌ی وجود 4 مولفۀ امید به تحصیل بود که به ترتیب امید به کسب فرصت­ها، امید به کسب مهارت­های زندگی، امید به سودمندی مدرسه و امید به کسب شایستگی نام‌گذاری شدند. این 4 مولفه 58 درصد واریانس کل نمونه را تبیین کردند. به‌منظور سنجش پایایی مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس امید به کسب فرصت­ها90/0، امید به کسب مهارت­های زندگی 90/0، امید به سودمندی مدرسه 80/0، امید به کسب شایستگی76/0 و ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس امید به تحصیل نیز 94/0 بدست آمد. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی نتایج بیانگر آن بود که مقیاس امید به تحصیل از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و می‌توان از آن به‌عنوان یک ابزار سودمند برای سنجش امید به تحصیل در دانش‌آموزان استفاده کرد.