DIETARY ADVANCED GLYCATION ENDPRODUCTS AND THEIR EFFECTS ON HEALTH

Ileri glikasyon son urunleri AGE’ler proteinler, lipitler ve nukleik asitlerin nonenzimatik glikasyonundan endojen olarak uretilen heterojen bilesiklerdir. Fizyolojik kosullarda tum dokularda ve vucut sivilarinda AGE’ler olusabilmektedir. Normal metabolizmanin bir parcasi olan AGE’ler, eksojen olarak da organizmaya alinabilmektedir. AGE’lerin iki ayri mekanizmayla vucudu etkiledigi aciklanmaktadir. Bu mekanizmalardan ilki, vucut proteinlerinin capraz baglanmasi, ikincisi ise AGE’lerin reseptorleri ile etkilesimidir. Arastirmacilar, AGE’lerin serum konsantrasyonu ile tip 1 ve tip 2 diyabet arasinda pozitif iliski oldugunu bildirmektedir. Bu iliski diyabetin ozellikle mikrovaskuler ve makrovaskuler komplikasyonlar, inflamasyon ve endotel disfonksiyon belirteclerindeki artis gibi komplikasyonlarinin siddeti ve ilerlemesi ile ilgilidir. Diyabetin yani sira oksidatif stres, inflamasyon, obezite, hipertansiyon, polikistik over sendromu gibi bircok hastalik ve yaslanma surecinde AGE’lerin etkilerinden bahsedilmektedir. Saglikli bireyler uzerinde yapilan calismalarda farkli sonuclar elde edilse de dusuk AGE icerikli diyetin, diyabetli hastalara gore saglikli bireylerde daha az biyokimyasal belirteci etkiledigi saptanmistir. Bu derlemede amac, diyet kaynakli AGE’lerin hastaliklarin olusumu ve gelismesindeki rolleri ile saglik uzerine muhtemel etkilerini tartismaktir