Prostorna dimenzija druge demografske tranzicije u Srbiji

Dosadasnja istraživanja Druge demografske tranzicije (DDT) u Srbiji mahom su usmerena na njenu sociolosku dimenziju odnosno promene koje se ticu formiranja porodice. S druge strane, razumevanje prostorne dimenzije ovog procesa može pomoci u razumevanju njegovog daljeg sirenja, ali i njegove prirode van država u kojima je originalno opisan, na sta ukazuje istorijat prve demografske tranzicije. Cilj ovog rada je da ustanovi da li prostorni obrasci skorijih promena (1991–2011) u pokazateljima fertiliteta na lokalnom nivou u Srbiji imaju svoje uporiste u DDT. U tu svrhu, ispitane su regionalne razlike u sirenju demografskih inovacija, merene tipicnim demografskim pokazateljima DDT: stopa ukupnog fertiliteta, prosecna starost majke pri živorođenju i udeo rođenih van braka. Iako nalazi u vezi sa sirenjem niskog fertiliteta i odlaganja rađanja mogu ukazivati na to da su faktori DDT na delu, oni koji se ticu vanbracnog fertiliteta sugerisu da taj proces nije tako jednoznacan, isticuci na taj nacin slicnost sa manifestacijom pokazatelja DDT u postsocijalistickim drustvima Evrope. Neupitno je, pak,da tranzicija između tradicionalnog i modernog u pogledu reproduktivnog režima u Srbiji ima svoju jasnu prostornu dimenziju, cijim bi se daljim istraživanjem umnogome razjasnili mehanizmi i tempo buducih promena odnosno doprinelo definisanju adekvatnih mera populacione politike.