تلفیق روشهای تصمیمگیری چندمعیاره با روش رگرسیون لجستیک برای بررسی مناطق حساس به وقوع زمینلغزش در حوضۀ زیلبیرچای

شناسایی مناطق مستعد حرکت‌های توده‌ای ازجمله زمین‌لغزش از راه الگوسازی خطر با الگو‌های مناسب و کارا، یکی از اقدام‌های اساسی در کاهش خسارت احتمالی و مدیریت خطر است. هدف مطالعۀ حاضر، تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری‌ چندمعیاره با روش آماری رگرسیون لجستیک برای بررسی مناطق حساس به وقوع زمین‌لغزش در حوضۀ زیلبیرچای است؛ ازجمله الگو‌های یادشده، الگوی ترکیب خطی وزن‌دار (WLC) است که در آن، ابتدا متغیرهای مؤثر در وقوع زمین‌لغزش به‌ شکل زیر‌معیارهایی تقسیم‌بندی می‌شوند و وزن خاصی به هر کدام از آن‌ها تعلق می‌گیرد. برای جلوگیری از نقش سلیقۀ کارشناسی به عبارتی روش دلفی، زمین‌لغزش‌های رخ‌داده در منطقۀ مطالعه‌شده با زیرمعیارهای هر متغیر قطع داده شدند و درصد مساحت وقوع زمین‌لغزش در هر یک از آن‌ها ملاک وزن‌دهی زیرمعیارها قرار گرفت و استانداردسازی فازی بر این اساس انجام شد. در الگوی WLC علاوه‌بر وزن‌دهی به زیر‌معیارها، به خود متغیرها نیز از راه روش فرایند تحلیلی سلسله‌مراتبی (AHP) وزنی اختصاص داده می‌شود. در مطالعۀ حاضر، علاوه‌بر وزن‌دهی معمول، وزن‌دهی از راه روش آماری رگرسیون لجستیک (RL) و ملاک قراردادن وزن‌های حاصل و نرمال‌سازی آن‌ها نیز انجام و مستقیما در الگوی WLC بر متغیرها اعمال شد. برای الگو‌سازی از 9 شاخص مستقل اع لایۀ بارش، لیتولوژی، کاربری اراضی، ارتفاع، شیب، جهت شیب، فاصله از شبکۀ زهکشی، فاصله از گسل و فاصله از جاده استفاده شد. نتیجۀ الگوی WLC-RL نشان‌دهندۀ مساحتی حدود 4/7 درصد در پهنه‌های خطر زیاد و بسیار زیاد با اعتبار‌سنجی 94/0 و با وزن‌دهی AHP و به‌صورت کارشناسی حدود 7/4 درصد با اعتبارسنجی 90/0 در پهنه‌های یادشده است. 36 درصد مساحت منطقه نیز جزو پهنه‌های خطر متوسط است که این پهنه‌های خطر با سو‌مدیریت و ساخت‌وسازهای عوارض انسانی ازجمله جاده بدون توجه به ساختار ژئومورفولوژی و لیتولوژی منطقه متأثر شده و به پهنه‌های خطر زیاد و بسیار زیاد تبدیل می‌شوند.