Spatio-Temporal Evaluation of the Structural Connectivity of Green Spaces in Manisa

Peyzaj paterni, cevresel faktorler ve insan etkisi ile surekli degismektedir. Bu degisiklik, peyzajlarin ekolojik baglantililiklarini etkilemektedir. Peyzajda baglantililigin degisimini ele alirken, peyzaj paterninin dagilimini ve kompozisyonunu analiz etmek onemlidir. Sanayilesme ve kentlesme surecinin peyzaj uzerindeki etkisinin yuksek oldugu Manisa’da yapilan bu arastirma, dogallik seviyesi yuksek yesil alanlar arasindaki ekolojik baglantililigin zaman icerisindeki degisimine odaklanmistir. 1990, 2000 ve 2018 yillari arasindaki yesil alanlarin yapisal baglantilik degisimi, cesitli mekânsal analizler ile incelenmistir. Bu arastirma, yesil alanlarin peyzaj paternindeki parcalanmasini izlemek ve referans olarak kullanilabilecek plan (peyzaj plani, ust olcekli mekânsal planlar, bolge plani, peyzaj atlasi vb.) kararlarinin olusturulmasinda, “cevresel izleme ve degerlendirme” katkisi sunmasi bakimindan degerlidir. Baglanti haritalarinin olusturulmasinda ve baglantililigin yorumlanmasinda morfolojik mekânsal patern analizi ve network analizi kullanilmistir. Bu arastirmanin iki amaci vardir: 1) baglantililik unitelerinin mekânsal-zamansal degisimini izlemek, 2) baglantililik acisindan onemli ekolojik dugum ve baglari haritalamak ve baglantililik siniflarinin zamansal degisimi yorumlamak. Sonuclar, 1990-2018 yillari arasinda habitat unitelerinde %3,49 (464,6 km2) azalma oldugunu gostermistir. Yapisal baglantililigi saglayan merkez ve koridorlar alanlarindan toplam 178 km2 alan kaybedilmistir. Yesil alanlarin baglantilik duzeyi haritasina gore, mekânsal zamansal degisim sonucunda, yuksek duzeyde baglantililik saglayan dugum yamalarinin (nodes) dusuk duzeyde baglanti saglayan yamalara donusmustur. Buna ek olarak, ekolojik baglantililik saglayan baglanti unitelerinin (links) onem duzeyi degismistir. Ekolojik baglantililigi cok dusuk ve orta duzeydeki yesil alanlarin onem duzeyinin artmasi, arastirma alanindaki bazi yesil alanlarin parcalandigini ve bu nedenle olusan yeni baglantilarin, onceki yillardaki baglanti seviyesine gore daha onemli olduguna isaret etmektedir.