İran Türkmen Şairi Naz Muhammet Pakga ve Rubaileri

Naz Muhammet Pakga, Iran Turkmen edebiyatinin gelisim surecinde, siire kattigi yeni imgeler ve kokunu Turkmensahra topraklarindan alan soylem gucu ile ozel bir yere sahiptir. Pakga, siirlerini Turkmen edebiyatinin yazi dili ve Iran sahasi Yomut agzinin ozelliklerini harmanlayarak meydana getirmistir. Ozellikle rubai tarzinda yazdigi siirleri ile unludur. Turkmen edebiyatinin soylem gucunu ve anlam zenginligini gosteren bu siir sekli, klasik edebiyattaki rubailer ile icerik ve tarz acisindan benzerlik gostermesine karsin vezin ve kafiye orgusu incelendiginde halk edebiyatinin mâni kalibi ile ortusmektedir. Şairin, Turkmen Turkcesi eserlerin Farscaya kazandirilmasina iliskin yenilikci fikirleri etrafinda ortaya koydugu ceviri faaliyetleri ise yakalandigi olumcul hastalik dolayisiyla erken yasta vefat etmesinden oturu maalesef yarim kalmistir. Ancak onun Turkmen dili ve edebiyatina katkilari bunlarla sinirli degildir. Şairliginin yani sira bir gazeteci-yazar olan Pakga, cesitli dergi ve gazetelerde arastirma yazilari ve cevirileri ile Turkmensahra’daki edebi fikir hareketlerine de katki saglamistir. O, Gulistan-i Iran gazetesi icin hazirladigi “Alacik” adli sayfada ilk kez Iran’da bir gazeteye Turkmen Turkcesi manset atarak ana dilinde gazetecilik yapmanin yapi tasini da atmistir. Bu calismada, kendisinden sonra gelen bircok saire siirleri ile onculuk eden Iran Turkmen edebiyatinin usta ve ileri goruslu sairi Pakga’nin hayati, eserleri, edebi kisiligi ve 100 rubaisinin yer aldigi Soycek Bolsaň… adli eserine dayanilarak isledigi konular, dil ve imla ozellikleri hakkinda tespitler ortaya konulmaktadir.