Beeldvorming & Diagnostiek bij probleemgedrag in de praktijk. De aanpak bij volwassenen met een verstandelijke beperking met 24-uurszorg.

Voor een goede kwaliteit van leven van volwassenen met een verstandelijke beperking is het belangrijk probleemgedrag zo veel mogelijk te voorkomen of te verhelpen. Voor een effectieve aanpak is het in kaart brengen van de onderliggende problematiek, ofwel beeldvorming en diagnostiek, noodzakelijk. Van daaruit kunnen ondersteunings- en behandeladviezen worden gegeven. Dit onderzoek onder gedragskundigen laat veel variatie zien in de aanpak van de beeldvorming en diagnostiek bij ernstig probleemgedrag: tussen clienten, gedragskundigen en instellingen. De variatie betreft onder andere de gehanteerde modellen om naar probleemgedrag te kijken, de mate van methodisch werken, de betrokken disciplines, de betrokkenheid van de client of naasten, de overlegstructuren en de wijze van rapportage in het dossier. Over het algemeen vinden de gedragskundigen dat de beeldvorming en diagnostiek goed gebeurt. Dit betreft vooral de manier van kijken, die zij veelal als meervoudig, breed en specifiek ervaren. Tegelijkertijd zien gedragskundigen verbetermogelijkheden. Dit blijkt uit interviews met voornamelijk gedragskundigen op 29 woonlocaties verspreid over het land. Nederland telt ruim 15.600 volwassenen met een verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag (bijvoorbeeld agressie of automutilatie), blijkend uit een VG7 indicatie1. In 2019 verscheen de multidisciplinaire ‘Richtlijn Probleemgedrag bij volwassenen met een verstandelijke beperking’ (Embregts e.a., 2019), die beschrijft hoe de beeldvorming en diagnostiek bij probleemgedrag kan worden aangepakt. Omdat er weinig bekend is over hoe de beeldvorming en diagnostiek in de praktijk verloopt bij ernstig probleemgedrag en het Zorginstituut signalen kreeg dat de beeldvorming en diagnostiek nog kon verbeteren, had dit onderzoek ten doel een beschrijving te geven in de manieren waarop de beeldvorming en diagnostiek aangepakt wordt. De drie onderzoeksvragen waarop dit onderzoek antwoord geeft zijn: - Welke werkwijzen hanteren zorginstellingen bij het uitvoeren van beeldvorming en diagnostiek bij mensen met ernstig probleemgedrag? - Waaraan besteden gedragskundigen en andere betrokken professionals aandacht om te identificeren welke factoren mogelijk een rol spelen bij het ontstaan en in stand houden van probleemgedrag? - Hoe wordt de aanpak van de beeldvorming en diagnostiek in de zorginstellingen door gedragskundigen ervaren?