Barajların Nehir Akımı Rejimine Olan Etkilerinin Trend Analizi Yöntemi İle Araştırılması: Sakarya Nehri Örneği

Barajlar, genellikle nehirlerin gectigi derin vadiler uzerine insa edilen, nehir ve yagmur sularini biriktirerek yapay bir gol olusturan yapilardir. Barajlar, hidroelektrik enerji uretmek, kentlerin ve tarim alanlarinin su ihtiyacini karsilamak ve olusabilecek taskinlari onlemektedirler. Dolayisiyla bu calismada, Sakarya Nehri uzerinde kurulu olan barajlardan Gokcekaya Baraji’nin Sakarya Nehri akimi rejimine olan etkisi arastirilmaktadir. Bu arastirmayi yapmak icin Gokcekaya barajinin tam kapasite isletmeye alinmasindan once ve sonraki durumlar icin nehirdeki akimlarin degisimi ayri ayri incelenmektedir. Ilk olarak Asagi Sakarya Nehri uzerindeki Dogancay istasyonuna ait akim degerleri baraj isletmeye alindigi tarihin oncesi ve sonrasi akim degisimleri grafikler halinde gosterilmistir. Daha sonra Trend Analizi yontemi uygulanarak baraj isletmeye alindigi tarihin oncesi ve sonrasi analizler yapilmistir. Yapilan analizler sonucunda, Gokcekaya barajinin yapilmasindan sonra akim degisimlerinde yagisli aylara ait pik debilerin nicelik olarak azaldigi, kurak aylara ait minimum seviyelerin ise arttigi gorulmektedir. Trend Analizi sonuclarinda ise; baraj insaa edilmeden once akim verilerinde artan bir trend gozlenirken, baraj insaa edildikten sonra akim verilerinde trend gozlenmemistir. Dolayisiyla, Gokcekaya Baraji insaa edildikten sonra Sakarya Nehri akim rejimlerinin duzenlendigi gorulmustur.