برآورد موجودی و ارزش اقتصادی اندوختۀ کربن ریشه و کندۀ درختان Populus deltoides در صنوبرکاریهای استان گیلان

جنگل‌ها از مهم‌ترین مخازن کربن در زمین به‌شمار می‌روند و اندوخته شدن کربن در زی‌تودۀ گیاهی ساده‌ترین و به لحاظ اقتصادی عملی‌ترین راهکار برای کاهش دی‌اکسید کربن اتمسفری است. هدف این پژوهش، تعیین زی‌توده و اندوختۀ کربن کنده و ریشۀ درختان صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoids Marshall) در صنوبرکاری‌های تنیان در استان گیلان بود. بدین ‌منظور براساس روش نمونه‌برداری انتخابی، 15 اصله درخت انتخاب شد. پس از عملیات قطع و خروج گرده‌بینه‌ها، به‌منظور خارج کردن کنده و ریشه‌ها از خاک از یک دستگاه بیل مکانیکی استفاده شد. پس از جدا کردن کنده و ریشه، با استفاده از دستگاه ترازوی دیجیتال، اندام‌های کنده و ریشه توزین شد. سپس نمونه‌هایی از اندام‌های مختلف درختان صنوبر (کنده و ریشه) به‌منظور برآورد مقدار زی‌توده و اندوختۀ کربن جدا و توزین شد. پس از خشک کردن در داخل آون (با دمای 80 درجۀ سانتی‌گراد)، وزن خشک نمونه‌ها تعیین شد. پس از سوزاندن مقدار کافی از نمونه‌های خشک‌شده در کورۀ الکتریکی، وزن مواد آلی و مقدار کربن نمونه‌های کنده و ریشه به‌دست آمد. نتایج نشان داد که متوسط زی‌تودۀ کنده، زی‌تودۀ ریشه، اندوختۀ کربن کنده و اندوختۀ کربن ریشه برای گونه صنوبر به‌ترتیب 15/2، 18/22، 05/1 و 94/10 کیلوگرم به‌ازای هر اصله درخت به‌دست آمد. نتایج نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین مقدار زی‌توده و اندوختۀ کربن کنده و ریشۀ گونۀ صنوبر با متغیر قطر یقه وجود دارد. مقدار کربن ترسیب‌یافته در اندام‌های ریشه و کنده 836/3 تن در هکتار و ارزش اقتصادی آن در هر هکتار 68/46723015 ریال محاسبه شد.